Tag: specialist

Hoe herken ik de Japanse duizendknoop?

Posted on 2022-10-132022-10-18 by Ilse Pennings

Hoe herken ik de Japanse duizendknoop? Deze vraag krijgt specialist Lonneke Aarts vaak gesteld.

Onderling verschil invasieve duizendknopen

verschillende soorten japanse duizendknoop — Bronvermelding: Natuur & Ruimte

De Aziatische duizendknopen (Japanse duizendknoop, Afghaanse duizendknoop, Boheemse duizendknoop en de Sachalinse duizendknoop) zijn invasieve exoten in Nederland die lastig te bestrijden zijn. In de Europese Unie geldt een verbod op bezit, handel, kweek, transport en import van deze invasieve exoten. We moeten voorkomen dat deze soorten zich voortplanten. De planten hebben een extreme groeikracht, zijn in staat restenergie op te slaan in de wortels en kunnen in Nederland tijdens het groeiseizoen hoogtes bereiken van 3 tot 4 meter. Op steeds meer plaatsen in Nederland woekeren de planten, waardoor de biodiversiteit wordt beïnvloed, schade optreedt aan straten, gebouwen, ondergrondse leidingen, rioleringen en tuinen en de veiligheid van de openbare ruimte wordt aangetast. Een stukje wortel is al voldoende voor een nieuwe groeiplaats en deze exoot kan zich op meerdere manieren verspreiden:

Groei van wortels door opslag van energie gedurende en einde van groeiseizoen;
Verspreiding van stukjes (levende) wortel- of stengel fragmenten door mensen, dieren en/of werkzaamheden;
Door zaad indien er naast vrouwelijke planten ook mannelijke aanwezig zijn.

Bekijk de kenmerken van de andere Aziatische duizendknopen via onderstaande links:

Basiskenmerken Japanse duizendknoop

Uiterlijk in het voorjaar, lijkt op asperge met rood blad
Bladkleur gaat over in groen
Stengel met rode vlekjes, hol van binnen met compartimenten
Zig-zag structuur stengel
Zomerbeeld: frisgroene bladeren die iets doffer van kleur zijn aan de onderzijde
Vrouwelijke planten met witte bloementrossen rondom in september
Mannelijke bloemen met opgaande structuur
Zaden zijn driehoekig gevleugeld met puntje aan de top
Winterbeeld: stengels verhouten met zichtbare compartimenten en restanten van bloemtrossen aan hogere takken.

Kenmerken wortels

Haarwortels zijn fijn dun en wit van uiterlijk.
Witte uitlopers indien afgedekt.
Wortels breder als een voet.
Afdekken leidt tot horizontale zoekers.
Krachtige groei van wortels van 2 cm drukken al asfalt stuk.

Wat kunt u doen?

Hierboven trof u verschillende foto’s van de Japanse Duizendknoop. U kunt ook een app gebruiken om de plant te herkennen. Bijvoorbeeld de app ObsIdentify.

Heeft u de Japanse duizendknoop gezien? Geef door via melding openbare ruimte of als uw gemeente dat heeft een meldpunt voor invasieve soorten. Soms is er al een digitale kaart waar u kunt zien of uw waarneming al gemeld is. Is dat zo dan hoeft u hem niet meer te melden. Geef altijd een duidelijke omschrijving van de plek waar hij groeit. Voeg eventueel een foto van de plek toe.

Samengevat:

Bovengronds afknippen en schaar reinigen
Wortels uitsteken en afvoeren in zak in grijze container, restafval dat verbrand wordt. Gereedschap en omgeving schoonmaken.
Blijf dit herhalen tot de plant uitput.
Buren waarschuwen en eventueel een wortelscherm plaatsen ter voorkoming van schade op aangrenzende percelen.

Heeft u vragen over de Japanse duizendknoop?

Neem vrijblijvend contact op met Lonneke Aarts,

0252-210256

jdk@hoekgroen.nl

HOEK specialist Japanse duizendknoop, Julien Keijzer in gesprek met het AD.

Posted on 2021-11-052021-11-05 by Ilse Pennings

Bron: https://www.ad.nl/zoetermeer/zoetermeer-blijft-vechten-tegen-horrorplant-japanse-duizendknoop-zoekt-zwaktes-van-funderingen-op~a3fa0e9f/

Foto: Julien Keijzer omsingeld door een Japanse duizendknoop: ,,Net een egel die zijn stekels opzet.” © Fred Leeflang

—————————————————————————————————————————————

Zoetermeer blijft vechten tegen horrorplant: ‘Japanse duizendknoop zoekt zwaktes van funderingen op’

De Japanse duizendknoop werd bijna twee eeuwen geleden voor het eerst in Nederland gespot. Nu zorgt de plant van Amsterdam tot Zoetermeer voor grote problemen.

AD, Theo Paijmans 03-11-21, 18:19

De Japanse duizendknoop is als uit een nachtmerrie. Ga het lijstje maar af. Wortels die zo sterk zijn dat ze moeiteloos kabels vernielen en zich door rioleringen, wegdekken en funderingen persen. Wie de Japanse duizendknoop bovengronds verkeerd bestrijdt, zorgt er alleen maar voor dat de plant zich ondergronds nog sneller uitbreidt, als een egel die zijn stekels opzet.

Een van de manieren om hem om zeep te helpen, is door met een elektrische lans duizenden volts door de plant te jagen. ,,Als je de Japanse duizendknoop uitsteekt en je gooit hem rechtstreeks in de groene bak, komt de plant terecht in het composteringsproces van de gemeente, maar daarmee zijn de wortels nog niet dood. Als je met die compost de bestaande plantenvakken in de wijken voedt, maak je allemaal nieuwe groeiplaatsen aan”, legt Julien Keijzer uit. Hij werkt als specialist in de Japanse duizendknoop bij het bedrijf Hoek.

In die wortelstokken zit enorm veel groeikracht

Wie hem heeft staan, komt dus niet snel van de plant af. En wie in een oud pand woont, heeft kans dat het groene gevaar op den duur de fundering van het huis uit elkaar perst. ,,In die wortelstokken zit enorm veel groeikracht. Hij zoekt de zwaktes van gevels en funderingen op. Als er ergens ook maar een gaatje zit, dan zoekt hij zich een weg naar binnen en drukt hij alles uit elkaar.”

Hoek onderhoudt het groen in de Zoetermeerse wijken Buytenwegh de Leyens en Meerzicht. Daar trof Keijzer dit jaar alleen al 78 plekken aan waar de Japanse duizendknoop welig tiert. Ter vergelijking: dat waren er vorig jaar nog 42. ,,Maar er zal zeker op meer plaatsen in Zoetermeer Japanse duizendknoop zitten, dat valt niet uit te sluiten.” Het aantal neemt dus toe, maar of het veel is, is maar hoe je het bekijkt, legt Keijzer uit. ,,We zijn ook actief in Amsterdam, dat heeft meer budget en een groter team om de plant onder de aandacht te brengen. Daar zijn nu tegen de tweeduizend groeiplaatsen in kaart gebracht.”

Probleemlocaties

Je zou verwachten dat waar Keijzer deze horrorplant tegenkomt, hij hem onvervaard met wortel en tak vernietigen wil, maar dat is dus niet zo. Sterker nog, het is lang niet altijd nodig. ,,Staat de plant ergens in de openbare ruimte en kan hij verder geen kwaad doen voor de directe omgeving, dan is de noodzaak om hem weg te halen minder. Maar heb je het over een groeiplek waar de plant al vijftien tot dertig jaar woekert, dan is het wel een probleem.”

En er zijn ook plekken in de twee Zoetermeerse wijken waar Keijzer wel spreekt van ‘probleemlocaties’: ,,Het Godfried Bomanspad, de kruising Hamletschouw en Aidaschouw, Anna Blamanhove en Pinkwerf. Hierbij is de kans op ecologische en economische schade plus verspreiding zeker aanwezig.”

Hij vreet zich helemaal in de bestaande kabelstructuur.

Niks doen is in elk geval geen optie, vindt Keijzer. ,,We deden vorige maand nog een project in Amsterdam, stukken riolering moesten vervangen worden en datakabels opnieuw gelegd. Hij vreet zich helemaal in de bestaande kabelstructuur. Het is een plant die veel kan hebben. De Japanse duizendknoop is heel resistent en de overige vegetatie op bijna alle vlakken de baas.” Is het dweilen met de kraan open? Wie trekt aan het langste eind, die horrorplant of de mens? ,,Uiteindelijk gaan wij winnen, maar dan moet je wel de juiste dingen doen.”

Vragen over het aanpakken van de Japanse duizendknoop?

Neem vrijblijvend contact op met Julien Keijzer,

Specialist Japanse duizendknoop

0252 210256

jkeijzer@hoekgroen.nl

Aanpak Japanse duizendknoop

Posted on 2020-06-192021-03-02 by Ilse Pennings

In gesprek met Julien Keijzer, specialist Japanse duizendknoop bij HOEK.

Hoe kwam jij in aanraking met de Japanse duizendknoop?

Vanuit HOEK werd mij gevraagd om een verdiepend onderzoek te doen naar de Japanse duizendknoop. Tot dat moment een voor mij redelijk onbekend soort. Vanuit Engeland was er wat wetenschappelijk onderzoek bekend en in Nederland kwam het soort steeds meer (negatief) in het nieuws.
Ik heb een breed onderzoek opgezet, vragen als: Wat speelt er? Waar speelt het? Wat zegt de literatuur, en veel Engelse artikelen gelezen. Centraal stond de vraag: hoe groot is het probleem van de Japanse duizendknoop in Nederland? En heb 25 gemeenten benaderd over wat hun advies is over het omgaan met de Japanse duizendknoop in een tuin van een inwoner. De reacties waren zeer divers, van het direct instellen van een protocol tot ‘gooi maar in de biobak’.

Exoot

Ter illustratie, de Japanse duizendknoop is een invasieve exoot, een soort die zich buiten het oorspronkelijke verspreidingsgebied (Japan) heeft gevestigd en een bedreiging vormt voor inheemse soorten. Het woekerende ondergrondse, soms meterslange, wortelstelsel bevat reservestoffen, waardoor de Japanse duizendknoop telkens opnieuw vanuit de wortelstokken uitgroeit. Een klein stukje wortel of stengel kan een volwaardige, metershoge plant worden. De plant brengt niet alleen schade toe aan ecologisch gebied. Afhankelijk van de locatie kan deze schade toebrengen aan kabels, leidingen, gebouwen, wegen en dijklichamen.
Uit testen is gebleken dat bij afdekken van de plant, zonder licht en lucht, de plant na zes jaar nog steeds weet te overleven. De groeikracht is enorm.
De Japanse duizendknoop vormt in heel Europa een probleem. Gek genoeg staat het soort niet op de lijst van verboden soorten. Gevolg is dat het probleem dusdanig groot is dat de kosten niet inzichtelijk te maken zijn. Een vereiste om op de lijst te komen. Er is (nog) geen regelgeving en de Japanse duizendknoop ziet men soms zelfs terug in tuincentra en in boeketten. De kennis verspreiden over de uitwerking van de Japanse duizendknoop is cruciaal.
Je ziet dat de herkenning van het soort steeds beter gaat. Afgelopen week is er een landelijk Kennis- en Praktijknetwerk Invasieve Exoten gelanceerd. Via dit netwerk kunnen terreinbeheerders alle beschikbare bestrijdings- en beheermethoden vinden. Ook heb ik meegewerkt aan het opstellen van het landelijk protocol: https://subsites.wur.nl/web/nl/invasieve-exoten.html

Wat is de beste aanpak?

Tijdens mijn onderzoek heb ik verschillende methoden onderzocht. Het bestrijden van de Japanse duizendknoop houdt vele beleidsmakers bezig en is een complex verhaal. Op basis van ervaringen, proeven, kennisdeling en expertise zoeken we naar de beste manier van bestrijden. Elke situatie heeft een verscheidenheid aan kenmerken, budget en vraagt om een locatie specifieke aanpak.

" Wij geloven niet in een aanpak die gedreven is vanuit een machine die je gekocht hebt. De specifieke situatie van de locatie bepaalt de methode, niet hetgeen wat in je schuur staat. "

- Julien Keijzer -

Je ziet overigens dat vooral combinaties van methoden op dit moment goed werken.

Voorbeeld:
Door met een wortelriek aan de slag te gaan, haal je ongeveer 90% van het wortelpakket van de Japanse duizendknoop weg. Dit is het gedeelte met de meeste groeikracht. Door de riek op een kraan te monteren, zeef je als het ware de wortels eruit en blijft de grond op dezelfde plek (zie onderstaande video). Zo voorkom je extra transportstromen door af- en aanvoer van grond. Tijdens dat proces halen we handmatig de overgebleven resten, die bijvoorbeeld tussen de riek door vallen, weg. Een week of drie na deze behandeling vindt er nulmeting plaats en monitoren we de plek. Ongeveer twee weken daarna, vindt er nogmaals een behandeling plaats door het handmatig uittrekken van de uitlopers die zijn opgekomen. Vaak werken we hierin samen met SW-bedrijven, een nuttige combinatie om ook aan onze SROI doelen invulling te geven.

Daarna zaaien we een inheems kruidenmengsel in. We gebruiken kruiden die snel ontkiemen. Door deze kruiden hebben de resten van de Japanse duizendknoop moeite om hierdoorheen te komen. Ze willen immers naar het licht groeien. Dit kost de overgebleven wortels van de Japanse duizendknoop veel meer energie om te groeien, op deze manier putten we de wortelresten uit, net zo lang tot er niets meer overblijft.
De problemen die de Japanse duizendknoop met zich meebrengt zijn niet van de een op andere dag opgelost. Deze exoot vraagt niet alleen aandacht tijdens de bestrijdingsmethode. Zo is ‘schoon werken’ essentieel, waardoor we voorkomen dat deze exoot zich door mens of machine verder verspreidt. Met name het monitoren en nabehandelen van de locatie zijn essentieel voor de slagingskansen. Op dit moment werken we op diverse plekken in Amsterdam, hier heb je te maken met veel randvoorwaarden als vergunningen, verkeersafzettingen, transportbewegingen en de dynamiek van een stedelijke omgeving. Ook deze randvoorwaarden zorgen voor een uitdagende locatiespecifieke aanpak.

Hoe vergaar je de specialistische kennis en blijf je up-to-date?

Ik werk samen met een netwerk van andere bedrijven zoals Ranox en ProBos. Met elkaar delen we kennis en bespreken we de methoden en monitoring. Ik bevind mij zo dicht bij de bron. Ook voor het landelijk protocol heb ik zitting genomen in het testpanel om mijn kennis te kunnen delen. Vooral de uitvoering van de plannen van aanpak in de praktijk leveren mij veel kennis en input op.

Ik vind het interessant om verder te specialiseren in dit ontwerp. Het is een groot probleem in de openbare ruimte, er zijn veel partijen en belangen en de durf om te pionieren past bij mij als persoon. Ik blijf monitoren, signaleren, en leren, om iedere keer weer de op dat moment beste aanpak aan mijn opdrachtgever te presenteren en uit te voeren. Samen optrekken is hierin essentieel.

Ook de Japanse duizendknoop in uw omgeving aanpakken?