Hoe gaan we om met bestaande bomen tijdens bouwactiviteiten?

Graag nemen we u mee naar landgoed Sancta Maria. Het landgoed ontwikkelt zich van een zorgfunctie tot een aantrekkelijke woonlocatie, waarin het groene- en bosachtige karakter van de omgeving een prominente rol speelt.

De Ontwikkelingscombinatie Sancta Maria (OCSM) vindt het belangrijk om met respect voor het te behouden groen, het terrein verder te ontwikkelen en zo veel mogelijk van het landschappelijke en bosachtige karakter te behouden.

Groen kapitaal

Dat ontwikkeling en natuurbehoud met elkaar op gespannen voet staan, hoeft verder geen uitleg. Hoogwaardig groen in de directe leefomgeving bevordert echter onder andere de gezondheid, bevordert de biodiversiteit, verhoogt de sociale samenhang en doet het onroerend goed in waarde toenemen. Vanuit dit oogpunt, los van de maatschappelijke verantwoordelijkheid, is het de moeite waard bewust en zuinig om te springen met het groene kapitaal.

Boombeschermingsplan

Ervaringen van het team van Hoek uit eerdere fasen van de ontwikkeling van dit terrein hebben geleid tot de totstandkoming van een boombeschermingsplan. Vanuit de OCSM is de vraag gesteld om een plan te maken om het aanwezige groen rond de nieuw te bouwen complexen onbeschadigd door de bouwfase heen te helpen. De boomspecialisten van Hoek hebben dit plan opgesteld en uitgewerkt.

Uitgangssituatie

Om gericht maatregelen te kunnen nemen voor behoud is het nodig eerst een goede beschrijving van de uitgangssituatie te maken. Daarna worden de werkgrenzen, de afzettingen en restricties besproken. Transportroutes komen aan bod, alsmede het parkeren en de opslag van materialen. Verantwoordelijkheden, communicatie en toezicht zijn een belangrijk onderdeel, gevolgd door het sanctiebeleid. Tot slot worden alle onderdelen samengevat in een stappenplan.

Voorbeeld van een stappenplan

  • Stap 1: vaststellen van het doel van het boombeschermingsplan.
  • Stap 2: beschrijven van de te beschermen groenelementen, inclusief bodemverdichtingskaart.
  • Stap 3: bepalen van de werkgrenzen en beschermingsmaatregelen.

Tijdens de bouwfase treedt er vaak grote schade op aan de wortels door graafwerkzaamheden. Ook treedt er vaak verdichting van de ondergrond op als gevolg van transportbewegingen en opslag van materialen. Ook is er het risico van verdroging door bronbemaling. De kwaliteit van de boom wordt vooral bepaald door de kwaliteit van de doorwortelbare ruimte. Het bepalen van de werkgrenzen is hiervoor essentieel.

  • Stap 4: overleg met de opdrachtnemer over de ruimtebehoefte rond de gebouwen, inclusief bouwcontainers en parkeergelegenheden.

Voertuigen zijn nodig voor het vervoer van mensen en goederen. Als het gaat over parkeren zijn er zowel heldere afspraken nodig, als voldoende parkeergelegenheid. Met name de bermen zijn zeer kwetsbaar. Om het parkeren voor te komen is het verstandig om deze gebieden te afhekken. Hoewel niet fraai is het wel effectief.

  • Stap 5: maken van een plan samen met de opdrachtnemer waarin de benodigde ruimte gevonden wordt, eventueel elders op het terrein, om de bouw uit te voeren zonder de beschermde elementen in het proces te verliezen.
  • Stap 6: opdrachtgever en opdrachtnemer maken afspraken over planning, communicatie, toezicht, sanctiebeleid, procedures en verantwoordelijkheden.
  • Stap 7: beide partijen verbinden zich schriftelijk aan de gemaakte afspraken, voor dat de werkzaamheden aanvangen.
  • Stap 8: organiseren van toezicht en begeleiding van de werkzaamheden rond de bomen
  • Stap 9: begeleiding tijdens de bouwfase, zoals overeengekomen in stap 6.
  • Stap 10: evaluatie

Samenwerking

Het slagen van een boombeschermingsplan hangt af van het feit of beide partijen, de opdrachtgever en de opdrachtnemer, zich aan het plan binden en datgene doen om te kunnen bouwen én het groene kapitaal te behouden. Uiteindelijk gaat het over bewustwording en begrip. Hoek begrijpt heel goed dat bouwen noodzakelijk is en dat de bouw ‘ruimte’ nodig heeft om haar werk te doen. Omgekeerd is het voor de bouwers noodzakelijk om te realiseren welke impact hun handelen heeft op de leefomgeving van de (toekomstige) bewoners en de kwaliteit van het groen. Door duidelijke afspraken te maken en de werkmethodes aan te passen aan de lokale situatie, gaan natuur en bouw prima hand in hand.

Heeft u nog vragen of wilt u bestaande bomen op een bouwproject beschermen en dit goed vastleggen? Neem contact op.

Duurzaam vergroenen nieuwbouw Schiphol

Partner Sturm Zaandam vroeg projectleider René Bakker van HOEK mee te denken over het realiseren van groenvoorzieningen bij de nieuwbouw van een groot distributiecentrum bij Schiphol door Van der Heijden Bouw.

Advies

Na bestudering van de originele bouwplannen heeft HOEK op basis van haar kennis en expertise, een aanpassing in beplantingskeuze geadviseerd. Een inheemse, gebiedseigen beplanting passend bij de eisen vanuit het Breeam certificaat, die op basis van de bodem- en terreinomstandigheden goed groeit.
De oplevering van de terreininrichting door Sturm was in juni. Om de periode tussen oplevering en het nieuwe plantseizoen goed te benutten, adviseerden we om een groenbemester, Phacelia, in te zaaien. Deze zorgde voor een biodiverse en onkruidvrije plantstrook, tot aan de uiteindelijke aanleg van de beplanting dit najaar.

Duurzame toekomst

Het nieuwbouwproject heeft een Breeam certificaat; Breeam certificering geeft inzicht in de werkelijke prestatie van het project op duurzaamheid. Duurzaamheid draait niet alleen om energie besparen; aspecten als opvang van hemelwater, biodiversiteit en gezondheid komen hier ook bij kijken. Breeam beoordeelt gebouwen op negen verschillende duurzaamheid categorieën. HOEK voerde het werk conform het Breeam advies uit; zoals het plaatsen van nestkastjes, insectenhotels en het inzaaien van kruidenvegetatie.

Biodiversiteit

Om de biodiversiteit rondom het pand te vergroten zijn meerdere gesloten en open nestkasten opgehangen om broed- en schuilruimte voor de vogels te vergroten. Ook zijn er vier grote insectenhotels geplaatst. De keuze van de beplanting en heesters zoals vlinderstruiken en rozen zorgen voor een aantrekkelijke omgeving voor insecten en vlinders. De Magnolia’s uit het originele plan zijn vervangen voor Alnus Speathii (Els). Deze boomsoort is windbestendig, doet het goed in de aanwezige kleigrond en past qua formaat bij het gebouw en de omgeving. René Bakker heeft samen met Gert-Jan Koopman (adviseur HEEM) ter plaatste een zadenmengsel passend bij de plek en locatie samengesteld, en de juiste werkwijze voor het zaaien. In oktober is ruim 22 are ingezaaid, wat het komend voorjaar een kleurrijke bloemenzee oplevert.

insectenhotel

Co-creatie

HOEK vindt het mooi om door co-creatie te kunnen bijdragen aan een duurzaam nieuwbouwproject. In 2019 zullen wij de monitoring en het onderhoud van alle groenvoorziening op het terrein verzorgen.

Meer informatie?

Neem vrijblijvend contact op met René Bakker,

manager Verkoop

Update: aanleg gezonde groene werkomgeving EPO

Eerder berichten wij over de start van de toepassing van groen bij de nieuwbouw van het European Patent Office (lees hier het vorige artikel) in Rijswijk. Een belangrijk groen onderdeel zijn de, in een ijzeren frame te plaatsen, plantenbakken in de second skin van het gebouw.

De plantenbakken voorzien van regenleiding, substraat en beplanting worden reeds enkele maanden opgekweekt op de kwekerij van Sempergreen in Bunnik. De beplanting is divers, afhankelijk van de plaatsingshoogte in het gebouw. Laag bij de grond zien we beplanting met donkere bladeren en bloemen, op grotere hoogten zijn de kleuren en structuren van blad en bloem lichter en fijner. Alle bakken, in totaal 2000 m2, zijn genummerd zodat geen misverstand bestaat over de exacte locatie.

Precisiewerk en strakke organisatie

Half mei startten we met het laden van de eerste plantenbakken vanaf de kwekerij. Op dit moment zijn 39 van de 198 bakken op de juiste plek in het gebouw geplaatst. De plaatsing verloopt volgens een strakke organisatie. Twee keer in de week transporteren drie vrachtwagens plantenbakken vanaf de kwekerij. Per dag lossen we één vrachtwagen met zes bakken; de bakken hijsen we met behulp van een torenkraan en abseilers. Het hijsen is een precisiewerk; per bak is wel 1 tot 1,5 uur nodig om deze exact op zijn plek in het frame te krijgen. Gelukkig is de maatvoering in een eerder stadium uitvoerig getoetst en passen de bakken perfect.

Inpandig groen

Alle hijsmaterialen zijn speciaal voor dit project ontwikkeld en gekeurd. Naast het hijsen van de bakken, zijn ook vier dennenbomen van circa vier meter hoogte geplant op de 5e verdieping van een van de nieuwe bijgebouwen. De bomen zijn afgelopen winter door het team van bouw- en landschapsarchitecten en de opdrachtgever uitgezocht en gelabeld op de kwekerij.
Op het dak van ditzelfde gebouw plaatsen we bakken met klimplanten. De Wisteria, die via staalkabels omhoog klimt naar de pergola, moet gaan groeien als een groen plafond naar idee van de architect. Later planten we een Quercus ilex van circa zes meter hoogte op de 26e verdieping van het hoofdgebouw op 108 meter hoogte. De boom kan zich geheel uitstrekken over twee verdiepingen.

Meer groen

De plantenbakken en bomen krijgen water via regenleidingen en sensors, die nu nog aangesloten zijn op een tijdelijke watervoorziening.
Het EPO gebouw kleurt nog groener in de toekomst met de op stapel staande 52 Orientation Gardens, die op de kopse kanten van het gebouw zullen verrijzen.

Meer informatie over dit project?

Natuurlijk wonen in Reigersborg

Hoek Hoveniers heeft het natuurlijk spelen aan in de centrale openbare ruimte van de nieuwe woonwijk Reigersborg Noord in Hoogkarspel verzorgd. Ook verzorgde zij het inzaaien en aanplanten van het wijkgroen.

Het unieke project werd uitgevoerd in opdracht van gemeente Drechterland in samenwerking met ontwikkelaar ZeemanVastgoed. Bijzonder is dat opdrachtgever en ontwikkelaar nu al investeren in groen & spelen, terwijl de wijk nog in aanbouw is. Dit getuigt van visie op duurzaam wonen.

Van ontwerp naar veilige speelaanleiding

Op basis van het ontwerp is Hoek Hoveniers aan de slag gegaan. Een aantal elementen uit het ontwerp zijn verder uitgewerkt, zoals het klim- en klauterparcours
(zie tekening, gemaakt door Joost Vos). Daarna zijn de hoveniers aan de slag gegaan met de bouw van de speelelementen. De schetsen en uitwerkingen worden gebruikt als richtlijn, het geleverde natuurlijke materiaal bepaalt uiteindelijk hoe gedetailleerd het element eruit komt te zien. Creativiteit, technische toepasbaarheid en veiligheid gaan hierbij hand in hand.

parcours

Ruimte voor natuur

Reigersborg Noord onderscheidt zich van andere woonwijken omdat de natuur de ruimte krijgt. Dit geeft de wijk een natuurlijker beeld met een rijkere flora en fauna. Meest opvallend is de groene long in het hart van de wijk. Deze centrale zone in de wijk langs de bestaande waterloop is een park met een ruige, natuurlijke uitstraling waarin groen, water en spelen totaal met elkaar zijn verweven. In het park ligt aan beide kanten van het water een slingerend wandelpad. Je kunt op verschillende manieren de waterloop oversteken, via een touwbrug, een brug van houten stammen en een trekpontje. Het hele park zit vol met uitdagende speelaanleidingen zoals een klim- en klauterparcours, burcht, trapveldje, uitkijktoren, balanceerelementen over het water en voldoende groen om je in te verstoppen. Zitstammen en bankjes om te genieten van het groen zijn verweven in de buitenruimte.

De reacties zijn zeer positief, de natuur krijgt weer de ruimte! Reigersborg Noord is een mooi voorbeeld hoe in de toekomst woonwijken ontwikkeld kunnen worden. De groene openbare ruimte is perfect aangepast aan de wensen van de omwonenden, gebruiksklaar voor de toekomst!

Ook direct groen aanleggen?