Spelend ontdekken in de natuur

Leerlingen van de basisschool Aldoende in Amsterdam krijgen alle ruimte om te bouwen, kliederen, klimmen & ontdekken. In de door HOEK aangelegde natuurspeeltuin!

Alle interesses op één plek

De natuurspeeltuin heeft voor iedere leerling wat wils. Meer dan twintig elementen prikkelen de kinderen om op onderzoek uit te gaan. Er is plek voor een wormenhotel, een modderkeukentje, een vlinder-eiland (een plek met vlindertrekkende beplanting), gevelmoestuintjes (waar onder andere tomaat, wortel en munt groeit) en een buitenklas. Ook zijn er plekken om te klimmen, bouwen en sjouwen. Alle leeftijden en alle interesses komen hier op één plek samen. HOEK plant daarnaast een verscheidenheid aan beplanting waardoor ieder seizoen iets bloeit. Siergrassen, koninginnekruid, winterjasmijn, dovenetel, de zonnehoed én… eetbare heesters!

Samen ontwerpen

Het ontwerp voor de natuurspeeltuin is tot stand gekomen door participatie van de leerlingen, leerkrachten en de buren van de basisschool. De leerlingen mochten aangeven wat zij graag willen zien in de nieuwe speeltuin en wat hun favoriete plekjes in de huidige speeltuin waren. Op basis van alle wensen heeft Renet Korthals Altes (www.spaceforPlay.org) het ontwerp voor de natuurspeeltuin gemaakt. Aan HOEK de taak dit ontwerp uit te voeren!

De basisschool ligt in een drukke buurt en is daardoor lastiger bereikbaar. HOEK gebruikte een hijskraan om de huidige speeltuin leeg te halen en alle benodigdheden sneller op de werkplek te krijgen. Op deze manier is overlast beperkt. Voor de werkzaamheden waren twee hijsmomenten nodig, dat vraagt een nauwkeurige voorbereiding van het werk. HOEK is nu bezig met de puntjes op de i. Daarna kunnen de leerlingen volop genieten in de natuurspeeltuin. Buitenspelen is en blijft bovendien een van de belangrijkste manieren van bewegen. Een belangrijke bijdrage aan SDG 11 Duurzame steden en gemeenschappen.

Een groen schoolplein aanleggen?

Leerlingen planten Tiny Forest in Almere Poort

Op dinsdag 28 november plantten de leerlingen van groepen 3-4, 5-6 en 7-8 van basisschool De Kleine Wereld de eerste Tiny Forest van Flevoland in Almere Poort.

De kinderen gingen ondanks fikse regen- en hagelbuien met veel enthousiasme aan de slag en plantten een fiks aantal boompjes, onder begeleiding van leerkrachten, ouders, buurtbewoners en onze hoveniers. Wethouder Tjeerd Herrema onthulde een informatiebord over het Tiny Forest en plantte samen met de kinderen een hulst.

In totaal zijn 600 diverse soorten struiken en bomen geplant als Ruwe iep, Zomereik, Fladderiep, Lijsterbes, Meidoorn, Wilde appel, Wilde peer, Hulst, Vuilboom en heesters als Gelderse roos, Hazelaar, Hondsroos, Liguster, Rode kornoelje, Vlier, Zwarte bes en Venijnboom.

Natuur dichtbij

“Het bos verdwijnt steeds vaker uit de stad. Wij willen vanuit IVN via een Tiny Forest de natuur weer naar de mensen brengen,” zegt Ilse Suijkerbuijk van IVN Flevoland.
Het Tiny Forest in Almere Poort is drie keer zo dicht beplant als een normaal bos. “Normaal plant je één boom per vierkante meter, wij planten hier drie per vierkante meter. Daardoor groeit het veel intensiever en heb je binnen een veel kortere termijn een groot bos.”

Grondbewerking

HOEK heeft voorafgaand aan het planten de grondbewerkingen uitgevoerd: de grond is 80 cm diep gespit en gemengd met stro om de zware kleigrond luchtiger te maken. Ook heeft HOEK tijdens het planten de leerlingen begeleid en uitleg gegeven. Na het planten is de grond afgedekt met stro om onkruidgroei te beperken. Rondom is een hek geplaatst met hulp van leerlingen van Aeres VMBO Almere.

De leerlingen kijken uit naar hun snel dichtbegroeide bos vol biodiversiteit. Een Tiny Forest draagt tegelijkertijd bij aan een vergrote waterberging en een betere luchtkwaliteit. Meer natuur in de buurt bevordert de gezondheid werkt vermindert stressgerelateerde klachten. Het prikkelt de nieuwsgierigheid en biedt mensen de kans om de natuur in de eigen leefomgeving te (her-)ontdekken.

Aantrekking

Een Tiny Forest is een snelgroeiend klein bos ter grootte van een tennisbaan. Dit bos kent een hoge biodiversiteit met vlinders, vogels, bijen en kleine zoogdieren. Buurtbewoners en scholen worden nauw betrokken bij de ontwikkeling. Het is het een prettige, gezonde en leerzame ontmoetingsplek in de natuur voor alle gebruikers. Na Zaandam, Utrecht en Delft heeft nu ook Flevoland haar eerste Tiny Forest in Almere Poort. Kijk voor meer informatie op de website van IVN.

Een Tiny Forest in je eigen buurt?

Tiny Forest

In 2016 plantten zestig leerlingen uit Zaandam bomen in het Darwinpark voor het eerste Tiny Forest van Europa. Zij kregen daarbij ondersteuning van IVN, HOEK en gemeente Zaanstad.

Tiny Forest (Kleine Wildernis) volgt de revolutionaire Miyawaki-bosbouwmethode van Shubhendu Sharma. De bossen zijn geplant met inheems plantmateriaal, waar zelfs tot 30 verschillende soorten worden geplant op een dichtheid van 3 planten per vierkante meter. De bossen groeien sneller dan traditionele bossen, en hebben in 10 jaar een volgroeide hoogte bereikt.”

De aanleg van het eerste Tiny Forest, een dichtbegroeid oerbos van 200 m2 startte met het gereed maken van de grond. Daarna begon het leukste werk volgens leerlingen van groep 7 van OBS De Gouw en Vrije School Zaanstreek. Zij zetten samen met vrijwilligers de bomen in de aarde. Deze leerlingen hebben het bos – dicht bij hun school – geadopteerd. Ook de komende jaren helpen zij bij het onderhoud van het bos en monitoren of het écht zo snel groeit. Tijdens de aanleg spatte hun enthousiasme en betrokkenheid er vanaf. Het planten alleen al was spannend, en dan wordt het ook nog eens ‘hun bos’. Het samen planten van bomen met kinderen maakt indruk op ze, dat blijft ze hun leven lang bij. Deze kinderen voelen zich verbonden met dit bos.

" We vinden het heel vet. Dit voelt als ons bos! Als we hier later langslopen, dan weten we dat wij deze bomen hebben geplant. "

- Gijs en Benjamin van Vrije School Zaanstreek -

Subhendu Sharma

Op afstand krijgen de planters hulp van Shubhendu Sharma, die met zijn organisatie Afforestt over de hele wereld Tiny Forests aanlegt. Het bos in Zaandam is het eerste bos in Nederland dat volgens de Miyawaki-methode wordt aangelegd. Het is een experiment om te kijken of deze manier van bosbouw ook in Nederland werkt. Naast het Tiny Forest wordt een controlebos aangelegd. Zo kan vergeleken worden welk bos het beste groeit. Kennisinstituut Alterra onderzoekt het effect van beide plantmethodes op snelheid van groei en de toename van biodiversiteit van beide bossen. Meer weten over Shubhendu Sharma, bekijk dan hier zijn TED talk.

  • Kleine Wildernis 1 web

Een Tiny Forest stimuleert biodiversiteit, maar dat is niet het enige beoogde effect. Met een Tiny Forest wordt ook gewerkt aan een vergrote waterberging en een betere luchtkwaliteit. Meer natuur in de buurt kan zorgen voor minder stress en minder stressgerelateerde klachten. Het prikkelt de nieuwsgierigheid en geeft mensen de kans om de natuur in de eigen leefomgeving te ontdekken en daarover te leren. Dat is belangrijk, omdat mede door verstedelijking en mediagebruik de afstand tussen mens en natuur groter is dan ooit.

" Samen werken we aan meer natuurbeleving voor kinderen en de buurt "

- Teuni Verploegh - IVN Natuureducatie -

Inmiddels zijn er al meerdere Tiny Forests in Nederland aangeplant.

Interesse in een Tiny Forest?