Preventie en kwaliteitscontrole Japanse duizendknoop

Lonneke Aarts, adviseur natuurontwikkeling en invasieve soorten, heeft een artikel geschreven in het Engelstalige blad CIEEM In Practice.
voorkant publicatie Lonneke
Foto: Doede Bardok

Een uitgelicht artikel over preventie en kwaliteitscontrole bij het verminderen van invasieve Aziatische duizendknoop.
Met speciale aandacht voor het gebruik van ecologische speurhonden in ons team. Met dank aan het team van Scent imprint for dogs met wie we samenwerkten om 100% inzet te geven bij alle operationele uitdagingen die we tegenkwamen.

De kosten door verspreiding van invasieve soorten en de kosten voor de behandeling hiervan nemen toe, daarom is het belangrijk om infecties zo snel mogelijk op te sporen. Met de inzet van ecologische speurhonden die getraind zijn in het vinden van de wortels van de invasieve duizendknoop, is vroege detectie mogelijk en wordt de kwaliteitscontrole van behandelde locaties verbeterd. Bij behandeling wordt steeds meer rekening gehouden met duurzaamheid en biodiversiteit. Dit artikel richt zich op updates over bewezen methoden en hoe het opnemen van monitoring met honden verdere verspreiding kan voorkomen.

In English
With the cascading costs of invasive species spread and treatment it is important to find infections as soon as possible. With the input of ecological detection dogs trained in finding invasive knotweed roots, early detection is possible and quality control of treated sites is improved. In treatment processes themselves sustainability and biodiversity issues are increasingly being considered. This article focuses on updates on proven methods and how incorporating monitoring with dogs can prevent further spread.

 

Het gehele artikel is in PDF hier te lezen: CIEEM InPractise december frontpage and article

Neem contact op met Lonneke om te kijken wat we in 2023 voor u kunnen betekenen.
Please contact Lonneke for further information.

Op de hoogte blijven?

Neem vrijblijvend contact op met Lonneke Aarts,

Adviseur natuurontwikkeling invasieve soorten

Speurhond in actie tegen Japanse Duizendknoop

Japanse duizendknoop rukt op, ook in Leiden. Deze snelgroeiende exoot verdringt inheemse planten, beschadigt fundamenten en zorgt voor erosie van oevers. Er is volop onderzoek naar de effectiefste methode om de plant te bestrijden. In Polderpark Cronesteyn houden vrijwilligers van Stichting Groen Cronesteyn de exoot in toom.

Op dinsdag 18 oktober 2022 nodigt Groen Cronesteyn iedereen uit voor een bijzondere demonstratie over de bestrijding van Japanse duizendknoop. De experts van HOEK Kennis- en Innovatiecentrum, Lonneke Aarts en Julien Keijzer, vertellen over herkenning en bestrijding van de plant en over het voorkomen van verspreiding. Speurhond Bliss is een van de twee labradors die zijn getraind om de Japanse duizendknoop op te sporen.

DemonstratieLonneke met detectiehond Japanse duizendknoop

Op 18 oktober 2022 is Bliss in actie te zien. De demonstratie is van 16:00 tot 17:00 uur bij de Tuin van de Smid in Leiden. De experts delen hun kennis en het publiek kan vragen stellen. Diezelfde ochtend is Julien Keijzer ook te horen in een interview op Radio Weetlust, van 08:00 tot 09:00 op Sleutelstad.fm.

jdk en hond

Stichting Groen Cronesteyn organiseert de demonstratie in samenwerking met Leiden European City of Science 2022 en het HOEK Kennis- en Innovatiecentrum. Meer informatie en hoe je je kunt aanmelden staat op www.leiden2022.nl/1810.

Aanmelden is niet noodzakelijk, maar wordt wel gewaardeerd. Spontane bezoekers zijn ook van harte welkom!

Een afspraak maken met één van de experts?

Neem vrijblijvend contact op met Julien Keijzer,

Specialist Japanse duizendknoop

HOEK toont aan: zaden Japanse duizendknoop kiemen wel!

Het HOEK Kennis- en Innovatiecentrum heeft kiemproeven met zaden van Japanse duizendknoop uit Noord- en Zuid-Holland uitgevoerd. Lang werd aangenomen dat de zaden niet kiemkrachtig waren. Uit proeven blijkt dat de zaden wel degelijk ontkiemen. Dit is verontrustend voor de verspreiding van de plant.

Kiemproeven

De zaden zijn afkomstig van meerdere groeiplaatsen van de Japanse duizendknoop. Na twee maanden koude behandeling en 8 dagen licht en warmte, ontkiemden de eerste zaden. Vooralsnog dacht men dat de planten zich alleen vermeerderen via wortelfragmenten of via hybride varianten met de Chinese bruidssluier. Nu blijkt dat niet zo te zijn. Vanzelfsprekend doet HOEK verdere proeven en onderzoek.

Japanse duizendknoop

Wat betekent dit voor beheer?

Het is belangrijk om de eventuele aanwezigheid van tweeslachtige planten vast te leggen bij het in kaart brengen van een groeiplaats. Tot voor kort werd aangenomen dat er in Nederland uitsluitend vrouwelijke exemplaren van Japanse duizendknoop voorkwamen. De vrouwelijke planten vormen wel meeldraden, maar deze zijn klein en steriel en steken niet buiten de kroonbladen uit. De tweeslachtige bloemen produceren fertiel pollen en vormen alleen bij kruisbestuiving kiemkrachtige zaden.

Dat betekent dat wanneer er eenmaal meerdere planten zijn, de zaden een gevaar gaan vormen. Het is essentieel om in het najaar, einde groeiseizoen, een extra controle uit te voeren op plekken waar Japanse duizendknoop groeit. Men moet extra alert zijn op het veilig verwijderen om verspreiding van de zaden te voorkomen. Plaats een ruime zak over de zaden, bind onderaan dicht en knip pas daarna de stengel af. Zo is de kans op verspreiding minimaal.

Wilt u meer weten over de risico’s van de Japanse duizendknoop? Maak dan een afspraak met Lonneke Klein-Aarts of Julien Keijzer voor een plan van aanpak voor inventarisatie, prioriteitenstelling, beheersen en/of bestrijden.

Neem vrijblijvend contact op met Lonneke Klein-Aarts,

Adviseur invasieve soorten

Primeur! Japanse duizendknoop detecteren met honden

HOEK heeft voor de aanpak van de Japanse duizendknoop hulp ingeschakeld: twee labradorhonden Bliss en Bruce. De honden zijn broer en zus, 2 jaar oud én getraind op ecologische detectie. Met de juiste training zijn de twee honden in staat om ondergrondse wortels en haarwortels van de Japanse duizendknoop te detecteren.
Japanse duizendknoop detecteren honden HOEK a

Wat is het voordeel van honden?

Lonneke traint hond

Het reukzintuig van een hond is 10.000 tot 100.000 keer beter dan het reukzintuig van de mens. Honden kunnen daarom kleine geursporen vinden. Daar is maandenlange intensieve training voor nodig. Dat trainen doen we vooral aan de hand van praktijksituaties, zoals Japanse duizendknoop advies trajecten, controleren van voormalige groeiplaatsen en terreinen waar HOEK zelf aannemer is. Ook met behulp van proefopstellingen en verleidingsgeuren is de detectie van de honden te verscherpen. Van tevoren weten we niet hoe groot de wortel is of hoe diep de wortel in de grond zit. Wel is het belangrijk de wortels op te sporen. De wortel van de Japanse duizendknoop heeft de meeste groeikracht en is daarom het meest gevaarlijk in de verspreiding van de invasieve soort.

Hoe werkt het opsporen van de Japanse duizendknoop met honden?

 

Japanse duizendknoop detecteren honden HOEK bBliss en Bruce halen plezier uit het detecteren van de ondergrondse wortels van de Japanse duizendknoop. Hebben ze iets opgespoord, dan is het voor hen feest! Door het opsporen van de wortels van de Japanse duizendknoop wordt het risico op verspreiding van deze invasieve soort kleiner. De honden pakken altijd de sterkste geur op in een bepaald gebied. Het is daarom niet effectief om de honden mee te nemen naar een volle groeiplaats. Als de zichtbare en gedetecteerde locaties behandeld zijn, kan je door gefaseerde nacontroles op sterk verspreide groeiplaatsen uiteindelijk alle actieve wortelresten opspeuren.

Wanneer kan HOEK de hulp van Bliss en Bruce goed gebruiken?

Japanse duizendknoop hond

HOEK kan de hulp van de twee teamleden goed gebruiken bij bijvoorbeeld het keuren van partijen grond, het controleren van werkterreinen, het inspecteren van kavels voor ontwikkeling en het voorkomen van verspreiding via materieel en GFT-stromen. Ook in de nazorg van gebieden kan HOEK de hulp van de twee labradors goed gebruiken. Op deze manier is te controleren of we de Japanse duizendknoop volledig verwijderd hebben. De zorgvuldigheid van het werk is hiermee beter te bewaken. Bovendien zijn de honden goed in te zetten bij de kennisdelingssessies met onze medewerkers. Het HOEK-team krijgt op deze wijze steeds meer zicht op de meest effectieve werkwijze en het voorkomen van verspreiding van de Japanse duizendknoop.

Waarom moeten we de verspreiding van de Japanse duizendknoop voorkomen?

SDG-15

De Japanse duizendknoop is een invasieve soort. Daar waar de Japanse duizendknoop gaat groeien, verdwijnen andere planten in de omgeving. Het is dan ook belangrijk voor de biodiversiteit en de leefbaarheid dat we verdere verspreiding tegengaan. De twee nieuwe teamleden van HOEK zijn daarin een goede aanvulling!

Japanse duizendknoop aanpakken

Neem vrijblijvend contact op met Lonneke Klein,

adviseur invasieve soorten

HOEK specialist Japanse duizendknoop, Julien Keijzer in gesprek met het AD.

Bron: https://www.ad.nl/zoetermeer/zoetermeer-blijft-vechten-tegen-horrorplant-japanse-duizendknoop-zoekt-zwaktes-van-funderingen-op~a3fa0e9f/

Foto: Julien Keijzer omsingeld door een Japanse duizendknoop: ,,Net een egel die zijn stekels opzet.” © Fred Leeflang

—————————————————————————————————————————————

Zoetermeer blijft vechten tegen horrorplant: ‘Japanse duizendknoop zoekt zwaktes van funderingen op’

De Japanse duizendknoop werd bijna twee eeuwen geleden voor het eerst in Nederland gespot. Nu zorgt de plant van Amsterdam tot Zoetermeer voor grote problemen.

AD, Theo Paijmans 03-11-21, 18:19

De Japanse duizendknoop is als uit een nachtmerrie. Ga het lijstje maar af. Wortels die zo sterk zijn dat ze moeiteloos kabels vernielen en zich door rioleringen, wegdekken en funderingen persen. Wie de Japanse duizendknoop bovengronds verkeerd bestrijdt, zorgt er alleen maar voor dat de plant zich ondergronds nog sneller uitbreidt, als een egel die zijn stekels opzet.

Een van de manieren om hem om zeep te helpen, is door met een elektrische lans duizenden volts door de plant te jagen. ,,Als je de Japanse duizendknoop uitsteekt en je gooit hem rechtstreeks in de groene bak, komt de plant terecht in het composteringsproces van de gemeente, maar daarmee zijn de wortels nog niet dood. Als je met die compost de bestaande plantenvakken in de wijken voedt, maak je allemaal nieuwe groeiplaatsen aan”, legt Julien Keijzer uit. Hij werkt als specialist in de Japanse duizendknoop bij het bedrijf Hoek.

In die wortelstok­ken zit enorm veel groei­kracht

Wie hem heeft staan, komt dus niet snel van de plant af. En wie in een oud pand woont, heeft kans dat het groene gevaar op den duur de fundering van het huis uit elkaar perst. ,,In die wortelstokken zit enorm veel groeikracht. Hij zoekt de zwaktes van gevels en funderingen op. Als er ergens ook maar een gaatje zit, dan zoekt hij zich een weg naar binnen en drukt hij alles uit elkaar.”

Hoek onderhoudt het groen in de Zoetermeerse wijken Buytenwegh de Leyens en Meerzicht. Daar trof Keijzer dit jaar alleen al 78 plekken aan waar de Japanse duizendknoop welig tiert. Ter vergelijking: dat waren er vorig jaar nog 42. ,,Maar er zal zeker op meer plaatsen in Zoetermeer Japanse duizendknoop zitten, dat valt niet uit te sluiten.” Het aantal neemt dus toe, maar of het veel is, is maar hoe je het bekijkt, legt Keijzer uit. ,,We zijn ook actief in Amsterdam, dat heeft meer budget en een groter team om de plant onder de aandacht te brengen. Daar zijn nu tegen de tweeduizend groeiplaatsen in kaart gebracht.”

Probleemlocaties

Je zou verwachten dat waar Keijzer deze horrorplant tegenkomt, hij hem onvervaard met wortel en tak vernietigen wil, maar dat is dus niet zo. Sterker nog, het is lang niet altijd nodig. ,,Staat de plant ergens in de openbare ruimte en kan hij verder geen kwaad doen voor de directe omgeving, dan is de noodzaak om hem weg te halen minder. Maar heb je het over een groeiplek waar de plant al vijftien tot dertig jaar woekert, dan is het wel een probleem.”

En er zijn ook plekken in de twee Zoetermeerse wijken waar Keijzer wel spreekt van ‘probleemlocaties’: ,,Het Godfried Bomanspad, de kruising Hamletschouw en Aidaschouw, Anna Blamanhove en Pinkwerf. Hierbij is de kans op ecologische en economische schade plus verspreiding zeker aanwezig.”

Hij vreet zich helemaal in de bestaande kabelstruc­tuur.

Niks doen is in elk geval geen optie, vindt Keijzer. ,,We deden vorige maand nog een project in Amsterdam, stukken riolering moesten vervangen worden en datakabels opnieuw gelegd. Hij vreet zich helemaal in de bestaande kabelstructuur. Het is een plant die veel kan hebben. De Japanse duizendknoop is heel resistent en de overige vegetatie op bijna alle vlakken de baas.” Is het dweilen met de kraan open? Wie trekt aan het langste eind, die horrorplant of de mens? ,,Uiteindelijk gaan wij winnen, maar dan moet je wel de juiste dingen doen.”

Vragen over het aanpakken van de Japanse duizendknoop?

Neem vrijblijvend contact op met Julien Keijzer,

Specialist Japanse duizendknoop

Circulair West start zes nieuwe icoonprojecten

Circulair West start zes nieuwe icoonprojecten voor een circulaire versnelling in Zuid- en Noord-Holland

Een kopgroep van bedrijven binnen Circulair West is deze maand gestart met zes nieuwe icoonprojecten op gebied van duurzaam bouwen, materiaalstromen, mobiliteit en menselijk gedrag. Hiermee geeft de stichting een vervolg aan het eerste icoonproject, een materiaalstromenanalyse met impacts en kansen voor een circulair Noord- en Zuid-Holland,  die voor de publieke lancering van de stichting eind 2020 symbolisch werd overhandigd aan gedeputeerden Zita Pels (Noord-Holland) en Adri Bom-Lemstra (Zuid-Holland). Met de kick-off van deze nieuwe projecten zetten de deelnemers van Circulair West een volgende stap in de versnelling naar een meer circulaire economie in West-Nederland.


Een blauwdruk voor een duurzame woonwijk, het upcyclen van organische reststromen, een onderzoek naar de inzetbaarheid en bredere toepassing van circulair beton, het opzetten van een tweedehands bouwmaterialenmarkt, watermanagement in bestaande en nieuwe woonwijken en duurzame mobiliteit(oplossingen) zijn de zes thema’s van de icoonprojecten. Ze staan op zichzelf maar hebben ook onderlinge samenhang. Dit komt met name bij elkaar in het icoonproject ‘Duurzame woonwijk’. Binnen dit overkoepelende icoonproject wordt onderzocht hoe het totaalconcept van de ultieme duurzame woonwijk eruit komt te zien.

HOEK is één van de koploper samen met AW Groep uit Lisse, Beelen Groep uit Lisserbroek, KVDK architecten uit Noordwijk, Meerlanden uit Rijsenhout, Ouwehand Bouw uit Katwijk, Timpaan uit Hoofddorp, Van der Hulst bouwbedrijf uit Lisse en Van Rhijn Bouw uit Katwijk. Deze bedrijven werken vanuit Circulair West samen aan de icoonprojecten, dwars door sectoren heen. Zo leren ze wat circulair wel en niet werkt.

Leon van Ast, aanjager en kwartiermaker van de stichting: “Onze koplopers bouwen met elkaar aan een fijnmazig circulair ecosysteem waarbinnen bedrijven juist waarde creëren door het organiseren van waardebehoud in kringlopen en de materiaalstromen zo regionaal mogelijk te sluiten.  Door samen te werken ontwikkelen deelnemende bedrijven toepasbare kennis die ze weer kunnen vertalen naar circulaire productieprocessen, bedrijfsvoering, producten en diensten. Simpelweg door te doen!”

Samenwerking vanuit icoonprojecten

Met de icoonprojecten jaagt Circulair West de onderlinge samenwerking tussen bedrijven dan ook aan. Belangrijk, omdat in een circulaire economie ketens worden gesloten over sectoren heen. Juist door gebruik te maken van elkaars grondstoffen, kennis en kunde. Deelnemers treden bij Circulair West dan ook buiten hun eigen paden en komen zo tot verrassende nieuwe inzichten. Geen enkele partij of sector kan deze grote opgave alleen is de stellige overtuiging van de deelnemers.

In de aanpak van de stichting staat het samen pionieren aan zogenaamde icoonprojecten centraal. Deelnemende bedrijven laten één of twee van hun medewerkers – de pioniers – één dag in de week in teamverband samenwerken met pioniers van andere deelnemers. Daarmee wordt circulaire ervaring opgedaan die de bedrijven onderling delen. Bedrijven houden daarbij ook altijd het einddoel voor ogen, winstgevende circulaire business- en verdienmodellen. Want alleen met financieel gezonde bedrijven kunnen we écht circulair versnellen en onderweg naar een economisch systeem dat binnen de grenzen van de draagkracht van de planeet blijft en bijdraagt aan haar leefbaarheid.

Materiaalstromenonderzoek voor een circulair Noord- en Zuid-Holland

Het eerste icoonproject van de stichting, dat in december 2020 aan de gedeputeerden van Noord- en Zuid-Holland is overhandigd, bevat een analyse van de circulaire impacts en kansen van de materiaalstromen in West-Nederland. Het is tot stand gebracht in samenwerking met onderzoeksbureau Metabolic en vormt daarmee het symbolische startpunt van de circulaire reis die Circulair West met een kopgroep van bedrijven gaat maken. Deze materiaalstromenanalyse is op www.circulairwest.nl voor iedereen beschikbaar.

Circulair West

Circulair West maakt zich sterk voor een economie die efficiënt omgaat met haar materiaalstromen, concurrerend is en duurzaam produceert binnen de natuurlijke grenzen van de aarde. Om zo onze leefomgeving en de biodiversiteit te beschermen en bij te dragen aan nieuwe toekomstbestendige werkgelegenheid. De stichting is in mei 2020 opgericht door de zes founding partners, AW Groep uit Lisse, de Beelen Groep uit Lisserbroek, HOEK uit Voorhout, Meerlanden uit Rijsenhout, Ouwehand Bouw uit Katwijk en Timpaan uit Hoofddorp. Deze bedrijven zijn allen actief in de Duin- en Bollenstreek en nemen actief het voortouw om de landelijke doelstelling te behalen om in 2030 50% minder primaire grondstoffen als mineralen, metalen en fossiele brandstoffen te gebruiken. Circulair West gaat daarom bedrijven uit Noord- en Zuid-Holland circulair helpen versnellen. De nadruk ligt daarbij op ketensamenwerking tussen bedrijven, overheid en kennisinstellingen die graag willen innoveren in concrete en haalbare projecten ten dienste van de ondernemer. Aangesloten bedrijven laten zich daarbij bovendien inspireren door de Duurzame Ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties, ook wel Sustainable Development Goals (SDG-doelen) genoemd.

De stichting staat open voor enthousiaste bedrijven uit Noord- en Zuid-Holland die als koploper energie willen steken in de circulaire economie. Maar ook (lokale) overheden, kennisinstanties en (semi) maatschappelijke instellingen zijn welkom. Zij kunnen als ‘Vrienden van Circulair West’ koplopers steunen door kennis en expertise in te brengen, circulaire marktvraag te stimuleren of door hindernissen weg te nemen, die het realiseren van een circulaire economie in de weg staan. Meer informatie over de stichting is te vinden op www.circulairwest.nl.

Ook starten met circulair werken?

Gedeputeerden Noord- en Zuid-Holland lanceren symbolisch Circulair West

Gedeputeerden Zita Pels (Noord-Holland) en Adri Bom-Lemstra (Zuid-Holland) gaven met het in ontvangst nemen van de materiaalstromenanalyse voor West-Nederland uit handen van voorzitter Angeline Kierkels en kwartiermaker Leon van Ast afgelopen dinsdag het symbolische startschot voor de publieke lancering van stichting Circulair West.

 

 

 

 

 

 

 

 

De stichting is opgericht door zes bedrijven, de AW Groep uit Lisse, de Beelen Groep uit Lisserbroek, HOEK uit Voorhout/Ursem, Meerlanden uit Rijsenhout, Ouwehand Bouw uit Katwijk en Timpaan uit Hoofddorp, allen actief in de Duin- en Bollenstreek, omdat Nederland heeft afgesproken in 2030 50% minder primaire grondstoffen als mineralen, metalen en fossiele brandstoffen te gebruiken. Circulair West gaat daarom bedrijven uit Noord- en Zuid-Holland circulair helpen versnellen. De nadruk ligt daarbij op ketensamenwerking tussen bedrijven, overheid en kennisinstellingen die graag willen innoveren in concrete en haalbare projecten ten dienste van de ondernemer.

Materiaalstromenonderzoek voor een circulair Noord- en Zuid-Nederland

Het eerste icoonproject van de stichting bevat een analyse van de circulaire impacts en kansen van de materiaalstromen in West-Nederland. Het is tot stand gebracht in samenwerking met onderzoeksbureau Metabolic en vormt daarmee het symbolische startpunt van de circulaire reis die Circulair West met een kopgroep van bedrijven gaat maken. De materiaalstromenanalyse is op www.circulairwest.nl voor iedereen beschikbaar.

Nieuwe kansen voor bedrijven

Beide gedeputeerden zien kansen voor Circulair West en hebben met grote interesse kennisgenomen van de orde groottes van het materiaalgebruik en de reststromen in beide provincies. Bovenal omdat het ook de economische potentie van het hoogwaardig hergebruiken van de huidige materiaalstromen bevestigt en de daaruit voortvloeiende nieuwe kansen voor bedrijven:

" Ondernemers spelen een cruciale rol in de transitie naar een circulaire economie. Deze transitie vraagt om een fundamentele en structurele verandering van de manier waarop we produceren, distribueren en consumeren. Het is inspirerend om te zien dat bedrijven in de provincies Noord-Holland en Zuid-Holland de kansen en mogelijkheden die de circulaire economie ook biedt omarmen en zich verenigen om de verandering waar wij naar streven in de praktijk waar te maken. "

- Gedeputeerde Noord-Holland Zita Pels (Circulaire Economie) -

" De overgang naar een circulaire economie is een van de grote opgaven waarvoor we staan de komende tijd. Er zijn kansen, maar die kun je alleen samen verzilveren. Ondernemers, onderzoekers, overheden. In Zuid-Holland zijn we daar hard mee aan de slag, maar dit vraagstuk houdt zich niet aan grenzen. Deze samenwerking is dan ook een mooie aanvulling. Met dit rapport als goed vertrekpunt. "

- Gedeputeerde Zuid-Holland Adri Bom-Lemstra (Economie en Innovatie) -

Volop onbenutte potentie

De oprichters van Circulair West zien met de overhandiging van het rapport hun visie bevestigd: vanuit samenwerking zoeken naar kansen om hun circulaire ambities te versnellen. Angeline Kierkels, voorzitter van Circulair West en algemeen directeur van Meerlanden, verduidelijkt:

“Samen met Circulair West kunnen bedrijven circulair versnellen, toekomstbestendig worden en toekomstwaardig blijven. Ons eerste icoonproject bevestigt ons beeld dat er in West-Nederland veel onbenutte circulaire potentie is. Door met elkaar concrete circulaire handelingsperspectieven, groot en klein, voor korte- en lange termijn te schetsen leren bedrijven anders te denken en zichzelf anders te organiseren. Hierdoor hoeven we grondstoffen niet langer verloren te laten gaan maar kunnen we deze als grondstof weer hergebruiken.”

Vier opgaven centraal

Met het overhandigen van het onderzoeksrapport aan beide gedeputeerden is dan ook symbolisch het startschot gegeven voor de circulaire reis die een kopgroep van bedrijven vanuit Circulair West gaat maken. Door ketensamenwerking ontstaan nieuwe economische modellen die bijdragen aan de veerkracht en draagkracht van onze planeet én gelijktijdig nieuwe commerciële markten aanboren.

Alles draait daarbij om het behoud van de waarde van materialen zodat we deze oneindig kunnen hergebruiken. Bovendien draagt Circulair West daarmee bij aan het beschermen van onze leefomgeving, de biodiversiteit en helpt het nieuwe en sociaal inclusieve werkgelegenheid creëren.

Circulair West stelt daarbij een viertal opgaven centraal: materiaalstromen verder verfijnen, menselijk gedrag, duurzame mobiliteit en circulair bouwen. Deelnemende bedrijven gaan vanuit deze opgaven diverse nieuwe projecten met elkaar opstarten. Op basis van de uitkomsten van het materiaalstromenonderzoek wordt gestart met diverse icoonprojecten. De meest in het oog springende zijn:

1. De ontwikkeling van een breed inzetbaar concept voor een circulaire energieneutrale, klimaatadaptieve woonwijk, waarbij slimme mobiliteitsoplossingen de ontsluiting verzorgen.

2. Het verkennen van de mogelijkheden om te komen tot een nieuwe verwerkingslocatie voor organische reststromen uit bijvoorbeeld agri-food, bollenteelt, kassen en huishoudens. Naast compostering wordt gewerkt aan een economisch hoogwaardigere verwerking van deze organische reststromen tot biobased grondstoffen en biobased producten. Daarvoor worden suikers, vezels en eiwitten teruggewonnen en wordt het gebruik van aardolie verminderd.

3. Het standaardiseren van herwinning van grondstoffen uit restbeton. Door hergebruik van grondstoffen als zand, grind en cement, kan groot waardeverlies voorkomen worden en de milieu-impact die gepaard gaat met de productie van nieuw beton fors worden teruggebracht.

Pionieren

Door vanuit Circulair West samen te werken aan deze en andere icoonprojecten wordt leerervaring opgedaan en kunnen deelnemende bedrijven innoveren. Onderlinge samenwerking staat daarbij centraal want een of twee medewerkers van elk van de deelnemende bedrijven werken als pionier één dag in de week in teamverband samen met pioniers van de andere deelnemers.

Vanuit deze leerervaringen ontstaat nieuwe toepasbare kennis, leren bedrijven wat wel en niet werkt en ontwikkelen zich nieuwe toekomstbestendige business- en verdienmodellen. Bedrijven gaan die daarna zo snel mogelijk opschalen om bij te dragen aan de realisatie van een meer circulaire economie.

Duurzame Ontwikkelingsdoelen Verenigde Naties

Leon van Ast, kwartiermaker van Circulair West, verwoordt dat als volgt: “Deelnemende organisaties werken vanuit Circulair West stap voor stap toe naar een economisch systeem dat binnen de grenzen van de draagkracht van de planeet blijft, dat bijdraagt aan haar leefbaarheid en waarin plaats is voor iedereen. Aangesloten bedrijven laten zich daarbij bovendien inspireren door de Duurzame Ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties, ook wel Sustainable Development Goals (SDG-doelen) genoemd.”

“Ze registreren zich in dat kader niet alleen als deelnemer van het SDG programma bij de Verenigde Naties, maar dragen net als onze stichting de Duurzame Ontwikkelingsdoelen actief uit. De 17 SDG-doelen vormen voor de aan ons verbonden bedrijven dan ook een duurzaam kompas voor uitdagingen als armoede, onderwijs en de klimaatcrisis en beogen van de wereld een betere plek te maken in 2030. Met elkaar zetten we de schouders eronder. De coronacrisis brengt daarbij extra momentum voor de wil om zaken versneld anders te organiseren. Elke stap van elke deelnemende organisatie brengt ons samen verder.”

De transformatie lukt alleen samen

Het realiseren van een circulaire economie vormt een complexe grote uitdaging voor het bedrijfsleven en onze samenleving als geheel. Geen enkele partij kan dat alleen. Intensieve onderlinge samenwerking is daarvoor nodig. Andere ‘circulaire doeners’ zijn dan ook meer dan welkom bij Circulair West.

De stichting staat open voor enthousiaste bedrijven uit Noord- en Zuid-Holland die als koploper energie willen steken in de circulaire economie. Maar ook (lokale) overheden, kennisinstanties en (semi) maatschappelijke instellingen zijn welkom.
Zij kunnen als ‘Vrienden van Circulair West’ deelnemende bedrijven steunen door kennis en expertise in te brengen, circulaire marktvraag te stimuleren of door hindernissen weg te nemen, die het realiseren van een circulaire economie in de weg staan.

Meer informatie over de stichting is te vinden op www.circulairwest.nl.

Meer weten over Circulair denken en doen?

 

Aanpak Japanse duizendknoop

In gesprek met Julien Keijzer, specialist Japanse duizendknoop bij HOEK.

Hoe kwam jij in aanraking met de Japanse duizendknoop?

Vanuit HOEK werd mij gevraagd om een verdiepend onderzoek te doen naar de Japanse duizendknoop. Tot dat moment een voor mij redelijk onbekend soort. Vanuit Engeland was er wat wetenschappelijk onderzoek bekend en in Nederland kwam het soort steeds meer (negatief) in het nieuws.
Ik heb een breed onderzoek opgezet, vragen als: Wat speelt er? Waar speelt het? Wat zegt de literatuur, en veel Engelse artikelen gelezen. Centraal stond de vraag: hoe groot is het probleem van de Japanse duizendknoop in Nederland? En heb 25 gemeenten benaderd over wat hun advies is over het omgaan met de Japanse duizendknoop in een tuin van een inwoner. De reacties waren zeer divers, van het direct instellen van een protocol tot ‘gooi maar in de biobak’.

Exoot

Ter illustratie, de Japanse duizendknoop is een invasieve exoot, een soort die zich buiten het oorspronkelijke verspreidingsgebied (Japan) heeft gevestigd en een bedreiging vormt voor inheemse soorten. Het woekerende ondergrondse, soms meterslange, wortelstelsel bevat reservestoffen, waardoor de Japanse duizendknoop telkens opnieuw vanuit de wortelstokken uitgroeit. Een klein stukje wortel of stengel kan een volwaardige, metershoge plant worden. De plant brengt niet alleen schade toe aan ecologisch gebied. Afhankelijk van de locatie kan deze schade toebrengen aan kabels, leidingen, gebouwen, wegen en dijklichamen.
Uit testen is gebleken dat bij afdekken van de plant, zonder licht en lucht, de plant na zes jaar nog steeds weet te overleven. De groeikracht is enorm.
De Japanse duizendknoop vormt in heel Europa een probleem. Gek genoeg staat het soort niet op de lijst van verboden soorten. Gevolg is dat het probleem dusdanig groot is dat de kosten niet inzichtelijk te maken zijn. Een vereiste om op de lijst te komen. Er is (nog) geen regelgeving en de Japanse duizendknoop ziet men soms zelfs terug in tuincentra en in boeketten. De kennis verspreiden over de uitwerking van de Japanse duizendknoop is cruciaal.
Je ziet dat de herkenning van het soort steeds beter gaat. Afgelopen week is er een landelijk Kennis- en Praktijknetwerk Invasieve Exoten gelanceerd. Via dit netwerk kunnen terreinbeheerders alle beschikbare bestrijdings- en beheermethoden vinden. Ook heb ik meegewerkt aan het opstellen van het landelijk protocol: https://subsites.wur.nl/web/nl/invasieve-exoten.html

Wat is de beste aanpak?

Tijdens mijn onderzoek heb ik verschillende methoden onderzocht. Het bestrijden van de Japanse duizendknoop houdt vele beleidsmakers bezig en is een complex verhaal. Op basis van ervaringen, proeven, kennisdeling en expertise zoeken we naar de beste manier van bestrijden. Elke situatie heeft een verscheidenheid aan kenmerken, budget en vraagt om een locatie specifieke aanpak.

" Wij geloven niet in een aanpak die gedreven is vanuit een machine die je gekocht hebt. De specifieke situatie van de locatie bepaalt de methode, niet hetgeen wat in je schuur staat. "

- Julien Keijzer -

Je ziet overigens dat vooral combinaties van methoden op dit moment goed werken.

Voorbeeld:
Door met een wortelriek aan de slag te gaan, haal je ongeveer 90% van het wortelpakket van de Japanse duizendknoop weg. Dit is het gedeelte met de meeste groeikracht. Door de riek op een kraan te monteren, zeef je als het ware de wortels eruit en blijft de grond op dezelfde plek (zie onderstaande video). Zo voorkom je extra transportstromen door af- en aanvoer van grond. Tijdens dat proces halen we handmatig de overgebleven resten, die bijvoorbeeld tussen de riek door vallen, weg. Een week of drie na deze behandeling vindt er nulmeting plaats en monitoren we de plek. Ongeveer twee weken daarna, vindt er nogmaals een behandeling plaats door het handmatig uittrekken van de uitlopers die zijn opgekomen. Vaak werken we hierin samen met SW-bedrijven, een nuttige combinatie om ook aan onze SROI doelen invulling te geven.

 

Daarna zaaien we een inheems kruidenmengsel in. We gebruiken kruiden die snel ontkiemen. Door deze kruiden hebben de resten van de Japanse duizendknoop moeite om hierdoorheen te komen. Ze willen immers naar het licht groeien. Dit kost de overgebleven wortels van de Japanse duizendknoop veel meer energie om te groeien, op deze manier putten we de wortelresten uit, net zo lang tot er niets meer overblijft.
De problemen die de Japanse duizendknoop met zich meebrengt zijn niet van de een op andere dag opgelost. Deze exoot vraagt niet alleen aandacht tijdens de bestrijdingsmethode. Zo is ‘schoon werken’ essentieel, waardoor we voorkomen dat deze exoot zich door mens of machine verder verspreidt. Met name het monitoren en nabehandelen van de locatie zijn essentieel voor de slagingskansen. Op dit moment werken we op diverse plekken in Amsterdam, hier heb je te maken met veel randvoorwaarden als vergunningen, verkeersafzettingen, transportbewegingen en de dynamiek van een stedelijke omgeving. Ook deze randvoorwaarden zorgen voor een uitdagende locatiespecifieke aanpak.

Hoe vergaar je de specialistische kennis en blijf je up-to-date?

Ik werk samen met een netwerk van andere bedrijven zoals Ranox en ProBos. Met elkaar delen we kennis en bespreken we de methoden en monitoring. Ik bevind mij zo dicht bij de bron. Ook voor het landelijk protocol heb ik zitting genomen in het testpanel om mijn kennis te kunnen delen. Vooral de uitvoering van de plannen van aanpak in de praktijk leveren mij veel kennis en input op.

Ik vind het interessant om verder te specialiseren in dit ontwerp. Het is een groot probleem in de openbare ruimte, er zijn veel partijen en belangen en de durf om te pionieren past bij mij als persoon. Ik blijf monitoren, signaleren, en leren, om iedere keer weer de op dat moment beste aanpak aan mijn opdrachtgever te presenteren en uit te voeren. Samen optrekken is hierin essentieel.

Ook de Japanse duizendknoop in uw omgeving aanpakken?

Neem vrijblijvend contact op met Julien Keijzer,

Specialist Japanse duizendknoop

CityBokashi

HOEK presenteert de CityBokashi op 23 januari in de Beurs van Berlage (Amsterdam). Kom luisteren naar zijn pitch tijdens GO!-NH On Stage op het NE20 duurzaamheidsfestival.

In het stedelijk gebied wordt het steeds drukker en is groen nog belangrijker. Door deze drukte is het is voor hoveniers een grote uitdaging om projecten te bereiken voor onderhoud en het groenafval af te voeren. Parkeren is zeker een uitdaging! Eenmaal een parkeerplaats gevonden dan sta je soms 3 straten verderop. Parkeren wordt in Amsterdam bijna onmogelijk en zeer kostbaar. Voor 2025 verwijderen de gemeente 10.000 parkeerplaatsen en moet het transport Co2 zero.

De oplossing is de CityBokashi waarmee in 8 tot 10 weken groenresten ter plaatse omgezet worden tot een bodemverbeteraar genaamd Bokashi. De CityBokashi is een speciaal ontworpen element waarin de groenresten omgezet worden en ook nog eens een zitfunctie heeft. De groenresten verkleinen we met een speciale hakselaar en slaan we op in de CityBokashi. Als de Bokashi klaar is, verspreiden we deze tussen het groen als strooisellaag. Hiermee vermindert de uitdroging van de bodem en activeren we het bodemleven. De bodem houdt zo meer regenwater vast en het groen wordt vitaler.

De CityBokashi is uniek, omdat er bij het proces geen Co2 vrijkomt en de hovenier zich kan vervoeren met een klein elektrisch voertuig. De groenresten blijven immers in CityBokashi. Zo reducereert hij/zij de verkeersdrukte en Co2 uitstoot . CityBokashi maakt de cirkel rond voor een duurzame groene stad.

Meer weten over CityBokashi?

Op inspiratietour met collega’s

Op uitnodiging van de Young Professionals binnen Hoek, gingen we met een groep collega’s op inspiratietour ‘duurzame Hoek-projecten’ in Amsterdam. Met als doel kennis te delen en elkaar te inspireren over duurzaamheid, innovatie en circulaire economie.

Op weg naar project Overhoeks

De tour startte per fiets vanaf het Centraal Station richting Amsterdam-Noord. De eerste stop was project Overhoeks. Overhoeks is een nieuw stuk stad aan de noordoever van het IJ op het voormalig Shell Research-terrein. Het is een stadswijk in wording voor wonen, werken, restaurants, cafés en culturele voorzieningen. De bouw van Overhoeks duurt tot 2026. Hoek geeft technisch advies in de ontwerpfase, is verantwoordelijk voor de engineering en de uitvoering van de daktuinen en de openbare ruimte. Het project is Rainproof wat inhoudt dat al het hemelwater op de daktuinen gebufferd wordt in een retentielaag en daarna via infiltratiekratten gedoseerd in de grond komt.

Duurzaam en vernieuwend

De tweede stop was culturele broedplaats de Ceuvel, een van de meest duurzame en vernieuwende stedelijke experimenten in Europa. De rondleiding door Marcel van Wees vertelde ons meer over het snijvlak tussen technologie, duurzaamheid en kunst. Alle huurders werken samen om de openbare ruimte te onderhouden en de Ceuvel zo fraai mogelijk te maken en te houden. De zeventien woonboten op het land bieden ruimte aan verschillende kunstenaars en creatieve of duurzame ondernemers. Mooi om te zien hoe creatief er met materiaal wordt omgegaan en hoe ideeën uitgetest worden. De rondleiding ging verder door het omliggende gebied wat zich kenmerkt door verandering. Met de drijvende woonwijk Schoonschip als voorbeeld.

Stedelijk groen

Na een voedzame, biologische vegetarische lunch bezochten we een aantal projecten in hartje binnenstad: een binnentuin aan de Marnixstraat van opdrachtgever Stadgenoot en de monumentale tuin van museum Willet-Holthuysen; achter de façades schuilt een zee van groen. Leerzaam om te ervaren hoe de hoveniers dagelijks over de drukke grachten en smalle straten manoeuvreren om hun werk te kunnen uitvoeren. Parkeren bij het project is dagelijks een van de uitdagingen.

De excursie eindigde bij Brouwerij De Prael, waar het werken met mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt gecombineerd wordt met het brouwen van bier: een gouden combinatie!

Meer weten over de projecten van Hoek of de Young Professionals benaderen?

 

Robotmaaiers in actie!

Al eerder informeerden wij u over het gebruik van robotmaaiers om sportvelden te maaien.

Zes nieuwe robotmaaiers zijn geïnstalleerd op diverse plekken in het projectonderhoud; zoals een Amsterdamse binnentuin van onze opdrachtgever Stadgenoot, en bij een bedrijf met een groot oppervlakte aan gras. Een uitdagend talud vormt geen probleem voor de nieuwe robotmaaiers. Waar een medewerker doorgaans met een bosmaaier het talud onder handen nam, zorgt de robotmaaier nu voor een strak gemaaid talud.

 

 

De robotmaaier geeft geen uitstoot en verbruikt weinig energie. Daarnaast geeft het apparaat een mooi egaal maaibeeld en is het maaien minder storend voor bewoners en gebruikers. Momenteel heeft HOEK twaalf robots ‘in dienst’. Vier daarvan maaien sportvelden en de andere acht zetten wij in voor projectonderhoud bij bedrijven, instellingen en woningcorporaties. Samen maaien deze robots circa ongeveer 1020 are/102.000 m2.

Vernieuwend

Het maaien met een robot is voor zowel gebruikers als beheerders nieuw, en vraagt partnerschap waarbij communicatie essentieel is. ‘Wat verwachten we van elkaar om deze nieuwe werkwijze tot een succes te maken?’ Robot maaien vraagt ook een aanpassing van de gebruikers. Zo moeten de doelen en cornervlaggen na het verlaten van het sportveld verwijderd worden, zodat de robot vrij spel heeft. Om hierbij te helpen, plaatsten we bij de velden een speciaal instructiebord om de gebruikers te herinneren aan de acties die moeten gebeuren.
Bij een eventuele storing in een binnentuin, is het van belang om een bewoner als contactpersoon te kunnen benaderen om de robotmaaier indien nodig te kunnen herstarten.

" Bewoners hebben 'hun' robotmaaier zelfs een naam gegeven; Lisanne! Naar hun favoriete HOEK hovenier : ) "

- Ilse Pennings -

Monitoren

Via speciale apps op de smartphone of via de online tool kan de projectleider op elk tijdstip de voortgang van de robotmaaier bekijken en monitoren, en het maaischema op afstand aanpassen of onderbreken.

Ook maaien met robots?

Bokashi

Duurzaam omzetten van vrijgekomen groenresten naar een waardevol product, dat is wat Hoek doet door bermgras om te zetten tot Bokashi. Een conserveringstechniek wat de energie in het product houdt. Hoek onderzoekt momenteel de invloed van de Bokashi op de groeiomstandigheden bij net aangeplante beplanting.

Wat is Bokashi

Bokashi is het Japanse woord voor goed gefermenteerd organisch materiaal zoals gras en blad, en ook groente- en fruitresten. Bokashi is een rijke bodemverbeteraar.

Voordelen

In de testfase bij het maken van Bokashi werd bermgras in lagen op een hoop gereden; aan iedere laag water zijn effectieve micro bacteriën en oergesteentemeel toegevoegd. Na goed aanrijden is de hoop luchtdicht afgedekt met folie. Na 4 weken werd een temperatuur gemeten van gemiddeld 35°C, wat aanzienlijk lager is in vergelijking tot een broeiende hoop gras waarbij de temperatuur kan oplopen tot boven de 70°C. Eén van de voordelen van het fermenteren ten opzichte van composteren. Het materiaal gaat niet broeien en er is geen CO2 uitstoot, met als resultaat dat veel meer organische stoffen behouden blijven. Bij fermenteren zullen ook onkruidzaden niet meer ontkiemen.

Toepassing

Bokashi kan men toepassen als strooisellaag in heestervakken. Hoek test momenteel de effecten op de vermindering van onkruiddruk, op de vochthuishouding in de grond en op groei van de beplanting. De resultaten zijn positief; de onkruiddruk is minder en tijdens lange perioden van extreme droogte, zoals afgelopen zomer, hield de bodem meer vocht vast. Bokashi dient ook als voedsel voor een rijker bodemleven (c.q. een worm eet geen aarde…). De populatie breidt uit wat een positief effect heeft op de bodemstructuur; een basisbehoefte voor vitaal groen.

Waarde

Hoek ziet Bokashi als een zeer waardevol product. Het streven is om de rijke organisch vrijgekomen stoffen tijdens onderhoudswerkzaamheden en aanlegprojecten, om te zetten tot Bokashi. De Bokashi past zij toe in haar projecten in diezelfde gemeente waar de organische stoffen zijn vrijgekomen. Zo is de cirkel gesloten. Ook bladgroen en overige groenresten gaat zij ook omzetten tot Bokashi.

Meer weten over Bokashi?

Sportvelden maaien nieuwe stijl

oktober 2017

HOEK staat open voor vernieuwing, bijvoorbeeld in het maaien van sportvelden. Maaien met een robot geeft een mooi egaal maaibeeld. Omdat het veld minimaal 3x per week gemaaid wordt, blijven er geen maairesten op het veld liggen. Gezien deze voordelen testen we de komende 8 weken met twee robotmaaiers op de sportvelden van voetbalvereniging VVC en SV Hillegom.

We onderzoeken of de kwaliteit van het sportveld verbetert, wat voor effect het ‘robot gemaaide gras’ heeft op het spel, en welke gevolgen het bijvoorbeeld heeft voor de gebruikers en de speel- en trainingsschema’s. Het uiteindelijk doel is de opdrachtgever te ontzorgen en de beste grasmat voor de sportvereniging te leveren.

Partnerschap

bordje robot maaien

Het maaien met een robot is voor zowel gebruikers als beheerders nieuw, en vraagt partnerschap waarbij communicatie essentieel is. ‘Wat verwachten we van elkaar om deze nieuwe werkwijze tot een succes te maken?’ Robot maaien vraagt ook een aanpassing van de gebruikers. Zo moeten de doelen en cornervlaggen na het verlaten van het veld weg zijn zodat de robot vrij spel heeft. Om hierbij te helpen, plaatsten we bij de testvelden een speciaal instructiebord om de gebruikers te herinneren aan de acties die moeten gebeuren.

Monitoren

Monitoring gebeurt elke week via een checklist waarop we onze bevindingen aangeven over de kwaliteit van het maaien, eventuele storingen, en de ervaring van gebruikers. Tot nu toe zijn de ervaringen positief.

" Wij zijn goed te spreken over deze robotmaaier. Van diverse tegenstanders krijgen we de complimenten hoe goed de twee velden erbij liggen. "

- voetbalvereniging VVC -

.

Interesse in robot maaien?

Blue City Circular Challenge van start

oktober 2017

HOEK participeert met mede Upp-ideas partners (Binder Daktuinen BV, Van de Haargroep, Van Helvoirt Groenprojecten) in de Blue City Circular Challenge waar gezamenlijk een casus is aangedragen. Teams van young professionals gaan 6 weken aan de slag om een reststroom of een combinatie van meerdere reststromen om te zetten in een waardevol product.

De casus

De Upp partners leverden gezamenlijk een lijst aan met al hun reststromen per jaar. De opdracht is om een of meerdere reststromen te selecteren en hiervan een product te ontwikkelen. Een product bestaat bij Upp altijd uit een product of een dienst, of juist een combinatie van beiden. Inmiddels is groenafval als reststroom gekozen waarmee de young professionals aan de slag gaan.

Randvoorwaarden bij de casus:

  • De oplossing is innovatief c.q. disruptief; geen verbetering van een bestaand procédé.
  • De oplossing heeft een zo groot mogelijke impact op het hergebruik van reststromen uit de lijst (kwantitatief of kwalitatief).
  • De oplossing is voor gebruik binnen de organisatie of heeft bij verkoop een economische toegevoegde waarde.
  • De oplossing heeft een marketingwaarde waardoor Upp hierover kan communiceren met opdrachtgevers (bijvoorbeeld gemeenten) en het grote publiek.

De finale

De feestelijke Challenge-finale is op vrijdag 20 oktober a.s. waar alle teams hun innovatieve oplossingen presenteren. We zijn zeer benieuwd naar de productresultaten en bepalende factoren ‘verrassend, tastbaar, economisch rendabel, en schaalbaar’. Een deskundige jury zal dezelfde dag, na rijp beraad, het winnende team bekend maken.

Onkruid beheersen Amsterdam

In opdracht van gemeente Amsterdam is HOEK sinds april 2017 actief in Stadsdeel Zuid.

Onze werkzaamheden zijn gericht op het bestrijden van onkruid op verharding in Stadsdeel Zuid. We doen dat zonder chemicaliën en mèt speciale machines die hieronder staan beschreven.

Werkwijze

Om het onkruid te verwijderen maakt HOEK gebruik van 2 type maatregelen:

– Mechanisch; verwijderen met de hand, met een bosmaaier of een borstelmachine
– Thermisch; verwijderen door middel van hete lucht en heet water

Thermische maatregelen uitgelicht:

air variator 100

1. Air variator 100

  • onkruidbestrijding dmv hete lucht van ca 400 graden
  • 70% heteluchtcirculatie/recycling van eigen energie
  • geen roetuitstoot
  • lage CO2 uitstoot
  • flexibel in gebruik door variabel luchtstroomfunctie

Sancta Maria verharding

2. Air combi compact

  • onkruidbestrijding dmv hete lucht van ca 380 graden
  • gifvrij, geen uitspoeling
  • geen roetuitstoot
  • CO2 uitstoot tot een minimum beperkt
  • flexibel inzetbaar ook op halfverharding

empass

3. Empass

  • onkruidbestrijding en reiniging met kokend water
  • watertemperatuur van 102 graden
  • celstructuur wordt verhit, daardoor barst de celstructuur en gaat de plant dood.
  • ook preventief te gebruiken

Bekijk de speciale facebookpagina die voor dit project is aangemaakt.

Tijdelijke bomentuin Zuidas

De bomentuin Zuidas is om verschillende redenen bijzonder. De gemeente Amsterdam zocht een geschikte partner voor de engineering, de aanleg, het beheer en het in een later stadium verwijderen van een bomentuin op de Kop Zuidas. De gemeente wilde haar inwoners een gezonde leefomgeving bieden ondanks de vertraging van de bouwactiviteiten; het plan van de tijdelijke, professionele boomkwekerij werd geboren.

Een echte boomkwekerij

Het perceel bouwrijpe grond is voor een periode van 4 jaar een boomkwekerij geworden mét een groene, recreatieve functie. In de boomkwekerij worden minimaal 275 bomen opgekweekt in een vooraf afgesproken assortiment, maat en kwaliteit. De gemeente plant de gekweekte bomen na de periode van circa 4 jaar in de leefomgeving van de Zuidas. Inmiddels komt het einde van deze periode van 4 jaar in zicht en hebben vele mensen van de bomen en het groen kunnen genieten.

Speciale samenwerking

HOEK heeft voor de realisatie van dit speciale project een combinatie gevormd met Cobra Boomadviseurs en Boomkwekerij Ebben. Geen doorsnee combinatie; wel een vernieuwende door van de gebaande paden af te wijken. Met de samengebrachte expertise en het enthousiasme dreven de beste ideeën boven. Innovatieve ideeën gericht op beleving van de kwekerij door interactieve media, participatie, speelnatuur maar ook door duurzame manieren van bespuiting met knoflookthee.

EMVI

Om het succes van de bomentuin zoveel mogelijk te borgen heeft de gemeente op basis van EMVI-methodiek een aanbesteding gepubliceerd. (Economisch Meest Voordelige Inschrijving: De EMVI-methodiek stimuleert opdrachtgevers en opdrachtnemers om aanbestedingen duurzaam in te richten. Prijs, kwaliteit en duurzaamheid worden ter beoordeling naast elkaar gezet. Dit werkt duurzaam in- en verkopen in de hand).

De criteria prijs en kwaliteit werden bij deze aanbesteding ieder voor 50% gewogen.
De kwaliteitscriteria:

  • Communicatieplan (hoe betrek je de omwonenden bij het project)
  • Inrichtingsplan (hoe ziet het ontwerp en de materialisatie eruit)
  • Onderhoudsplan (hoe waarborg je de boomkwaliteit op basis van biologisch beheer)

Helpende hand van Moeder Natuur

Eind 2016 introduceerden we de snoeitechniek fracture pruning. Geïnspireerd benaderde gemeente Langedijk ons met de vraagstelling of deze techniek toepasbaar is voor geselecteerde bomen met groeiproblemen in een woonwijk.

Na voorafgaand deskundig onderzoek adviseerden wij fracture pruning als alternatief voor het definitief verwijderen van de bomen; bomen met structurele problemen die kleiner moesten voor de veiligheid van de leefomgeving. In het snoeiplan pasten we ook de techniek van het breuk-snoeien toe om zo goed mogelijk de binnenkroon te laten ontwikkelen. De bomen kunnen nu gezond doorgroeien en in kleinere vorm behouden blijven. Het werk is naar tevredenheid opgeleverd; de opzichter is enthousiast over de uitvoering, en de geconcentreerde en efficiënte werkwijze in een ontspannen sfeer.

Professionele snoeitechniek

Fracture pruning is een snoeitechniek om bomen in te nemen, waarbij de takken bewust af mogen scheuren en grotere afgescheurde stompen blijven behouden. De achterliggende gedachte is de helpende hand van Moeder Natuur zoveel mogelijk na te bootsen. Bomen reageren op fracture pruning met een betere en meer verspreide hergroei dan bij knotten of kandelaberen. De snoeitechniek vereist een grote mate van vakmanschap en ervaring, waarbij het inschatten van gewicht en valrichting cruciaal is. Ga nooit zelf aan de slag, schakel altijd een professionele partij in!

Ecologische meerwaarde

Met fracture pruning kunnen bomen veilig behouden blijven. Een bijkomend voordeel is dat de ruwe wonden grote ecologische meerwaarde hebben. Alle oude bomen zijn in min of meerdere mate hol. Juist aan deze holten is een enorm tekort in de Nederlandse natuur. Vanuit natuurbeheer kan deze manier van snoeien gewenst zijn om interessanter en meer doodhout te creëren. Het overleven van de boom is dan minder van belang. Wanneer dit bij exoten of ongewenste soorten gebeurt, slaat men twee vliegen in een klap.

 

Groene werkomgeving EPO

In september 2016 is HOEK gestart met de toepassing van groen bij de nieuwbouw van het European Patent Office in Rijswijk. Een prachtig project waarbij verticaal groen en diverse thematuinen centraal staan.

Het ontwerp van het gebouw en de groenbeleving zijn door de franse architect Ateliers Jean Novel en de Nederlandse architect Dam en partners ontworpen. Copijn Tuin- en Landschapsarchitecten maakte de beplantingsplannen. Vervolgens hebben zij de vertaling gemaakt naar de juiste soorten en de technische uitwerking om de beplanting op hoogwaardig niveau te laten slagen. Het groen draagt bij aan een uitzonderlijke en gezonde werkomgeving. Een uniek gebouw dat wordt omringd door een grote waterpartij. Door de lagere entree ten opzichte van het water, lijkt alsof de bezoekers ‘door het water’ het gebouw betreden.

Uniek en uitdagend

EPO verticaal groen

Het project is complex, zeer gedetailleerd en het controleren en borgen van resultaten speelt een grote rol. Daarnaast is het de uitdaging om het ontwerp precies naar wens van de opdrachtgever uit te voeren. Het vergt een gedegen werkvoorbereiding, waarbij HOEK nauw samenwerkt met de aannemerscombinatie New Main BV. Door een design & construct opdracht te integreren in een bouwproces in combinatie met een taakstellend budget, is dit werk een mooie uitdaging!
We lichten één onderdeel van het ontwerp verder uit, om een beeld te schetsen hoe complex het is. Het gehele gebouw beschikt op de lange zijden over een second skin. Een zogeheten extra laag op 6m afstand van het echte gebouw waarin we speciale bakken met beplanting in een stalen frame plaatsen.

" Once in a lifetime "

- -

Meten = weten

bakken EPO

De maatvoering van de bakken is cruciaal. De bakken worden op hoogte geplaatst in de second skin van het gebouw. De ijzeren frames zijn tijdens de bouw al aangebracht. De bakken zijn met behulp van 3D tekeningen in het gebouw geprojecteerd om zo de maatvoering te kunnen controleren.
De op maat gemaakte bakken met 8,50m lengte en 1,60m breedte zijn van composiet: een materiaal dat is opgebouwd uit verschillende componenten. Vaak worden hiermee vezel versterkte kunststoffen bedoeld. De vezels zorgen voor het overbrengen van trekkrachten en de matrix (vaak een kunststof) houdt de vezels samen en zorgt voor het overbrengen van drukkrachten en schuifspanningen.

Na de productie van de bakken, gaan deze naar de volgende leverancier. Zij vullen de bakken met regenleiding, substraat, beplanting, en zorgen ervoor dat de bakken hijsbaar zijn. De bakken worden gedurende enkele maanden verder opgekweekt, waarna deze op hun plek in het nieuwe gebouw gehesen worden. Een mooi detail is dat de bakken een verschillende invulling van beplanting krijgen, afhankelijk van de plaatsingshoogte. Dicht bij de grond zijn de bladeren en bloemen donker van kleur, meer naar boven zijn de kleuren en structuren van blad en bloem juist lichter en fijner van kleur.

Kwaliteitscontrole en borging

De kwaliteit en afmeting van iedere bak wordt in alle stadia gecontroleerd. Het is een vereiste dat ook onze onderaannemers hieraan meewerken en echt alle stadia per bak op foto vastleggen. De productie van de bakken is in volle gang en het opkweken is gestart. De bakken zijn inmiddels geplaatst in het voorjaar van 2017.

Het projectteam, onder leiding van projectleiders John van Es en Cor Bruijne, houdt u op de hoogte.

H

Tiny Forest

In 2016 plantten zestig leerlingen uit Zaandam bomen in het Darwinpark voor het eerste Tiny Forest van Europa. Zij kregen daarbij ondersteuning van IVN, HOEK en gemeente Zaanstad.

Tiny Forest (Kleine Wildernis) volgt de revolutionaire Miyawaki-bosbouwmethode van Shubhendu Sharma. De bossen zijn geplant met inheems plantmateriaal, waar zelfs tot 30 verschillende soorten worden geplant op een dichtheid van 3 planten per vierkante meter. De bossen groeien sneller dan traditionele bossen, en hebben in 10 jaar een volgroeide hoogte bereikt.”

De aanleg van het eerste Tiny Forest, een dichtbegroeid oerbos van 200 m2 startte met het gereed maken van de grond. Daarna begon het leukste werk volgens leerlingen van groep 7 van OBS De Gouw en Vrije School Zaanstreek. Zij zetten samen met vrijwilligers de bomen in de aarde. Deze leerlingen hebben het bos – dicht bij hun school – geadopteerd. Ook de komende jaren helpen zij bij het onderhoud van het bos en monitoren of het écht zo snel groeit. Tijdens de aanleg spatte hun enthousiasme en betrokkenheid er vanaf. Het planten alleen al was spannend, en dan wordt het ook nog eens ‘hun bos’. Het samen planten van bomen met kinderen maakt indruk op ze, dat blijft ze hun leven lang bij. Deze kinderen voelen zich verbonden met dit bos.

" We vinden het heel vet. Dit voelt als ons bos! Als we hier later langslopen, dan weten we dat wij deze bomen hebben geplant. "

- Gijs en Benjamin van Vrije School Zaanstreek -

Subhendu Sharma

Op afstand krijgen de planters hulp van Shubhendu Sharma, die met zijn organisatie Afforestt over de hele wereld Tiny Forests aanlegt. Het bos in Zaandam is het eerste bos in Nederland dat volgens de Miyawaki-methode wordt aangelegd. Het is een experiment om te kijken of deze manier van bosbouw ook in Nederland werkt. Naast het Tiny Forest wordt een controlebos aangelegd. Zo kan vergeleken worden welk bos het beste groeit. Kennisinstituut Alterra onderzoekt het effect van beide plantmethodes op snelheid van groei en de toename van biodiversiteit van beide bossen. Meer weten over Shubhendu Sharma, bekijk dan hier zijn TED talk.

  • Kleine Wildernis 1 web

Een Tiny Forest stimuleert biodiversiteit, maar dat is niet het enige beoogde effect. Met een Tiny Forest wordt ook gewerkt aan een vergrote waterberging en een betere luchtkwaliteit. Meer natuur in de buurt kan zorgen voor minder stress en minder stressgerelateerde klachten. Het prikkelt de nieuwsgierigheid en geeft mensen de kans om de natuur in de eigen leefomgeving te ontdekken en daarover te leren. Dat is belangrijk, omdat mede door verstedelijking en mediagebruik de afstand tussen mens en natuur groter is dan ooit.

" Samen werken we aan meer natuurbeleving voor kinderen en de buurt "

- Teuni Verploegh - IVN Natuureducatie -

Inmiddels zijn er al meerdere Tiny Forests in Nederland aangeplant.

Interesse in een Tiny Forest?

Fracture Pruning

Bomen ontwikkelen zich van zaailing tot enorme constructie om blad in het zonlicht te houden. Na zijn grootste omvang te hebben bereikt, komt de boom in een fase van ouderdom of aftakeling. De boom krijgt steeds meer last van aantastingen en mechanische verzwakkingen.

Een vaak gezien gevolg is dat de boom hol wordt en de kroon kleiner. Moeder Natuur helpt het proces van het reduceren van de kroon; door wind en zwaartekracht breken (grotere) takken af.

Professionele snoeitechniek

Fracture pruning ook wel ecologische velling genoemd, is een innovatieve snoeitechniek om bomen in te nemen, waarbij de takken bewust af mogen scheuren en grotere afgescheurde stompen blijven behouden. Het is de bedoeling de helpende hand van Moeder Natuur zoveel mogelijk na te bootsen. Bomen reageren op fracture pruning met een betere en meer verspreide hergroei dan bij knotten of kandelaberen. Deze snoeitechniek vereist een grote mate van vakmanschap en ervaring, waarbij het inschatten van gewicht en valrichting cruciaal is. Ga zeker niet zelf aan de slag, schakel een professionele partij in!

Ecologische meerwaarde

De techniek wordt toegepast om bomen in te nemen zodat deze veilig kunnen blijven staan. Een bijkomend voordeel is dat de ruwe wonden grote ecologische meerwaarde hebben. Alle echt oude bomen zijn in min of meerdere mate hol. Juist aan deze holten is een enorm tekort in de Nederlandse natuur. Vanuit natuurbeheer kan deze manier van snoeien gewenst zijn om interessanter en meer doodhout te creëren. Het overleven van de boom is dan minder van belang. Wanneer dit bij exoten of ongewenste soorten gebeurt, slaat men twee vliegen in een klap.

Hoe werkt fracture pruning in het echt? Bekijk het filmpje op YouTube gerealiseerd door het bomenteam van HOEK.

Meer weten over fracture pruning?

Monitoren in gemeente Zaanstad

Aansluitend aan de bouwvergadering over het bestek ‘Chemisch vrij onkruid op verharding Gebied Noord’ sprak ik met Jeroen de Groot, opdrachtgever gemeente Zaanstad. 

“Hoe is het pilotproject gestart en vooral waarom?”
Vanuit een duurzame gedachte, veranderende wetgeving en herstructurering binnen de gemeente ontstond het idee om zes tot tien vaste firma’s te vragen naar hun ideeën over chemievrij beheer van verhardingen. Uiteindelijk kwamen vijf partijen tegelijkertijd aan tafel, een boeiende bijeenkomst waarbij ieder zich op eigen wijze profileerde. Na deze sessie kozen drie partijen voor inschrijving onder andere door het schrijven van een gedegen Plan van Aanpak. Het gebied werd in tweeën gedeeld waarbij HOEK werd geselecteerd voor gebied Noord; op basis van beeldniveau C inclusief het testen van drie werkmethoden om chemievrij onkruid te verwijderen.

“Wat hield de pilot in?”
Het woord ‘pilot’ zegt het eigenlijk al; een proefproject om van te leren door kennis op te doen en te delen. Dit type project vereist een aannemer waarvan je op aan kunt én die bereid is kennis te delen. De pilot is gestart in mei 2016 en loopt eind oktober ten einde. Dit gesprek is een goed moment om de balans op te maken. De Groot is tevreden met HOEK.

" “We werken goed samen, zijn bezig met een gezamenlijk doel en een goed resultaat. Een duurzame relatie waarin we wel kritisch blijven en de grenzen opzoeken.” "

- Jeroen de Groot, gemeente Zaanstad -

“Zijn voorzichtige conclusies te formuleren?”
De projectleider legt uit hoe hij en zijn team de afgelopen maanden te werk zijn gegaan. Er is nauwkeurig bijgehouden welke werkmethode in welke wijk wanneer is ingezet. Ook is veel fotomateriaal gemaakt om ‘voor en na’ situaties te kunnen beoordelen. Jeroen de Groot geeft aan dat het vooral om een combinaties van methoden gaat, waarbij goed vegen een vereiste is. Daarbij stipt hij aan dat in het aanlegtraject al winst te behalen valt; door goed na te denken over de plek, de invulling en de functie van verharding, kun je hoge kosten voorkomen.

In verbetervoorstellen gebruiken we fotomateriaal, legt de projectleider uit. Denk hierbij aan obstakels in de verharding die eigenlijk geen functie meer hebben, zoals een paal waar ooit een verkeersbord aan heeft gezeten of paaltjes voor vrachtverkeer wat allang niet meer door de straat rijdt. Deze verbetervoorstellen dienen we in bij de gemeente. Zij bepalen uiteindelijk of dit opgenomen wordt in meerjaren-verbeterplannen.

“Hoe reageren de bewoners?”
Er zijn relatief weinig meldingen van bewoners. Wanneer een melding binnenkomt, wordt deze zorgvuldig door de gemeente behandeld en geven zij uitleg over bijvoorbeeld het niveau van beeldkwaliteit. Schades zijn er niet of nauwelijks. Jeroen de Groot geeft aan dat HOEK een pluspunt heeft, vanwege haar grote ervaring met de bosmaaiers. Zo gebruiken zij bijvoorbeeld een spatscherm van 2m lengte, wanneer werkzaamheden in de nabijheid van boten plaatsvinden. Een preventieve maatregel om schade te voorkomen.

“Welke rol speelt social return?”
Social return speelt een grote rol, aldus De Groot. Binnen de groenafdeling van de gemeente worden sociale werkploegen ingezet om bijvoorbeeld schoon te maken. We vinden het belangrijk om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een kans tot ontwikkeling te geven. Het is een uitdaging om dit te verbinden met de gestelde kwaliteitsnorm. Ook HOEK ondersteunt deze gedachte en zet deze mensen waar mogelijk in.

Meer weten over deze pilot?

Neem vrijblijvend contact op met Ilse Pennings,

PR & Communicatie

Zonne-energie

In december 2015 zijn 180 stuks zonnepanelen, type Phono Solar 260 Watt poly 60 cellen, gemonteerd door Solar Energy-Groep op onze veldschuur. De plaatsing van deze panelen staat in verband met onze certificering voor de CO2-Prestatieladder (www.skao.nl).

De zonnepanelen produceren gezamenlijk circa 42.000 kWh per jaar en maakt vestiging Voorhout volledig ‘self supporting’. De CO2-uitstoot van zonne-energie is gemiddeld 10 tot 30 keer minder in vergelijking met kolen of gas. Een zonnepaneel van 260 Watt reduceert al zo’n 100 kg CO2 per jaar.

Monitoring

Met speciale software kunnen we de opbrengst en werking van de zonnepanelen zelf monitoren. Wat is de stand, nu we een jaar verder zijn?

output zonneenergie

Hiernaast zie je een screenshot van de software die we gebruiken om te monitoren.

Output to date: 43000 kWh
Dit getal geeft aan dat we de geplande opbrengst voor het jaar 2016 behaald hebben. Ter vergelijk, hiermee kun je gemiddeld 14-15 huishoudens van stroom voorzien.

Informatie over duurzaamheid en innovatie?

Neem vrijblijvend contact op met André Hoek,

algemeen directeur